Ngành công nghiệp thể thao giải trí thế giới được định giá lên đến hàng tỷ tỷ USD, một ngành công nghiệp mà kéo theo hàng hà vô số các công ty dịch vụ và sản xuất ăn theo. Trọng tâm của ngành thể thao giải trí đó là xây dựng, duy trì và mở rộng người hâm mộ trung thành. Bởi đây chính là sức mạnh mềm của bất kỳ câu lạc bộ thể thao, ngôi sao… Do vậy, việc sử dụng Fan Token có lẽ là một trong những cách giúp các câu lạc bộ thể thao, các giải đấu các ngôi sao kết nối với người hâm mộ toàn cầu và tăng thêm nguồn thu nhập từ nguồn này.
Cùng XGems tìm hiểu sâu hơn về Fan Token và mô hình kinh doanh mới trong ngành công nghiệp thể thao giải trí.
1. Lòng trung thành
Ngày nay, lòng trung thành của người tiêu dùng là một thước đo kinh doanh quan trọng của các doanh nghiệp, người ta chi rất nhiều tiền chỉ để xây dựng lòng trung thành cho khách hàng. Nhưng trong thể thao, có một thứ không tốn tiền, đó là lòng trung thành của cổ động viên, người hâm mộ.
Tại Việt Nam, giải bóng đá Ngoại hạng Anh được chiếu từ những năm 1992, lúc đấy những cậu bé 7 tuổi, 8 tuổi đến những chàng trai đôi mươi, hầu như ai cũng yêu mến, hâm mộ câu lạc bộ Manchester United. Fan hâm mộ của MU chiếm tỷ lệ rất đông hầu như lấn át các đội bóng khác.
Những cậu bé 7 tuổi ngày xưa, giờ đã thành người cha và có thể con cũng đã tầm độ tuổi ấy. Những chàng trai đôi mươi lúc ấy giờ đã là ông nội, ông ngoại.
Và tại Việt Nam, khi xem bóng đá, có gia đình cả bố và con đều là fan của MU, có gia đình cả ông, con và cháu đều fan của MU. Dù trải qua vô số vinh quang cũng như thất bại, suy thoái, nhưng các Fan Mu tại Việt Nam hiện tại vẫn cực đông đảo.
Đấy là lòng trung thành, tình yêu của người hâm mộ đội bóng, đó là đam mê, mà MU không tốn đồng nào để xây dựng, nhưng lại có khả năng giữ gìn một thời gian rất dài, điều mà bất kỳ doanh nghiệp kinh doanh nào cũng đều thèm khát.
Nhìn ra bức tranh rộng hơn, các đội bóng lớn như MU có một lượng khách hàng trung thành, và điều này thu hút được các lợi ích thương mại cực kỳ lớn và đối tác thương mại nào cũng thèm muốn.
Câu hỏi bây giờ là: làm sao có thể kết nối người hâm mộ toàn cầu, làm sao để người hâm mộ toàn cầu có thể thể hiện tình yêu, lòng trung thành của họ với các đội thể thao và làm sao có thể khai thác lượng Fan toàn cầu một các dễ dàng nhất?
Rõ ràng, với công nghệ blockchain, Fan Token trở nên cực kỳ hiệu quả để các đội thể thao có thể kết nối với người hâm mộ và để người hâm mộ có thể thể hiện tình yêu của mình.
Giờ đây, chỉ cần sở hữu lượng Fan Token của đội bóng ở mức yêu cầu, bạn có thể đến sân với lối vào VIP, ghế ngồi VIP, hay được vào phòng thay đồ để gặp gỡ các cầu thủ, được đến sân tập xem các cầu thủ tập luyện…điều quá tuyệt vời mà bất kỳ Fan hâm mộ trung thành của một câu lạc bộ thể thao đều hãnh diện, ước mơ.
Trước đây, điều này thật sự khó khăn với người hâm mộ toàn thế giới thì giờ hoàn toàn đã trở thành hiện thực khi chỉ cần sở hữu Fan Token và đến sân để tận hưởng cảm giác là thành viên VIP của câu lạc bộ.
=> Điều khó nhất của bất kỳ doanh nghiệp nào đó là xây dựng lòng trung thành cho khách hàng, và với các câu lạc bộ thể thao, giờ đây Fan Token là công cụ đơn giản nhất để xây dựng lòng trung thành của các Fan hâm mộ, không những thế, họ có thể phát triển toàn cầu, mở rộng Fan hâm mộ thông qua Fan Token.
2. Mô hình kinh doanh Fan Token
Các cầu thủ ngôi sao, các đội bóng lớn là những ông hoàng thực sự trên mạng xã hội, họ có hàng trăm triệu người follow trên khắp toàn cầu. Mỗi post trên Facebook hay mỗi Tweet trên Twitter đều được hàng triệu Fan hâm mộ chú ý và có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa kinh ngạc.
Và với Fan Token, các ngôi sao và các câu lạc bộ thể thao lại có thêm nhiều cách kiếm tiền từ hình ảnh của họ.
Chúng ta cùng xem xét các mô hình kinh doanh Fan Token hiện tại và trong tương lai.
Phát hành Fan Token của câu lạc bộ thể thao và các ngôi sao thể thao
Với các ngôi sao danh tiếng như Messi hay Ronaldo… họ có thể phát hành Fan Token cho người hâm mộ của riêng họ và kiếm được thu nhập từ điều này, còn với người hâm mộ các Fan Token có thể đem lại các lợi ích:
- Người hâm mộ sở hữu lượng Fan Token với số lượng nhất định sẽ được các đặc quyền như: được gặp mặt vận động viên thể thao ngôi sao mình hâm mộ, được ký tặng áo đấu của cầu thủ, được đặc quyền nhận quà tặng của ngôi sao mình hâm mộ các kỷ vật có chữ ký ngôi sao vào các dịp đặc biệt như sinh nhật, dịp đặc biệt của ngôi sao thể thao…
- Sở hữu Fan Token của ngôi sao được mua hàng giảm giá các vật kỷ niệm (như quần áo đấu có chữ ký lưu niệm) ưu tiên tham gia mua các bộ sưu tập NFT giới hạn của ngôi sao phát hành, các vé mời tham dự đặc biệt của ngôi sao
- Khi tham gia vào Fan Club của ngôi sao thể thao và sở hữu Fan Token, sẽ được tham gia các cuộc bình chọn, tham gia các cuộc thi.. để tích lũy bảng thành tích XP để nhận được quà tặng, được chụp ảnh chung, được nói chuyện… với ngôi sao thể thao mình hâm mộ.
=> Các ngôi sao sẽ có thêm nguồn thu nhập từ phát hành các bộ sưu tập, các vật phẩm… từ người hâm mộ, mặt khác xây dựng và mở rộng lượng Fan trung thành. Chính điều này sẽ giúp các cầu thủ đẩy mạnh thương hiệu, khả năng nhận diện thương hiệu các nhân và hiệu ứng lan tỏa cao hơn, từ đó sẽ thu hút các hãng đến ký hợp đồng quảng cáo nhiều hơn, giá trị hơn.
Qua 2 năm đại dịch Covid, kinh tế của các câu lạc bộ gặp rất nhiều khó khăn, hoạt động thương mại bị ảnh hưởng nặng nề. Fan Token sẽ mở ra những giải pháp kinh doanh mới tăng thêm doanh thu cho các câu lạc bộ.
Việc phát hành Fan Token của các câu lạc bộ đem lại thêm 1 nguồn thu nhập đáng kể mà chi phí bỏ ra lại rất thấp. Ngoài ra, cả câu lạc bộ và người hâm mộ có thể đạt được lợi ích cho cả 2 bên, như là use case cho Fan Token của mình như:
- Fan hâm mộ sở hữu Fan Token có thể có vị trí ngồi khu vực VIP riêng, có lối vào riêng, được chụp hình, nói chuyện và nhận chữ ký của các ngôi sao yêu thích của câu lạc bộ.
- Fan Token tăng lòng trung thành của các cổ động viên, bằng việc được tham gia sâu hơn vào hoạt động của câu lạc bộ như: hoạt động bình chọn các mẫu áo đấu cho mùa giải mới, bình chọn các khẩu hiệu xuất hiên trên dụng cụ thi đấu của câu lạc bộ, được tham gia các cuộc họp thường niên giữa người hâm mộ với ban lãnh đạo câu lạc bộ, cũng như các ngôi sao câu lạc bộ…
- Các fan hâm mộ sẽ tham gia các cuộc thi của câu lạc bộ để kiếm điểm XP từ đó có thể kiếm phần thưởng đặc biệt từ câu lạc bộ.
- Các câu lạc bộ có thể tăng thu nhập từ việc phát hành các bộ sưu tập NFT của câu lạc bộ, các bộ sưu tập giới hạn chỉ dành bán cho Fan hâm mộ sở hữu Fan Token hoặc quyền ưu tiên mua.
- Người hâm mộ có thể dùng Fan Token để đặt cược vào câu lạc bộ mình sở hữu Fan Token khi đội thi đấu, điều này sẽ kích thích người hâm mộ mua và sở hữu Fan Token, tăng thêm giá trị cho Fan Token
- Fan Token là công cụ dễ dàng mà người hâm mộ toàn cầu có thể thể hiện tình yêu của mình với câu lạc bộ, rõ ràng câu lạc bộ có thể kết nối người hâm mộ toàn cầu, tăng lòng trung thành từ đó có thể khai thác rất nhiều lợi thế thương mại từ lượng user khổng lồ trên toàn cầu. Chúng ta còn xem các bình luận bên dưới của các cổ động viên, họ phấn khích như thế nào khi trở thành một phần của câu lạc bộ yêu quý của họ.
=> Các câu lạc bộ thông qua Fan Token giúp mình tăng thêm các nguồn thu nhập để hỗ trợ tài chính cho hoạt động của mình, đồng thời kết nối mở rộng được người hâm mộ. Và tất nhiên, các lợi ích thương mại như hợp đồng quảng cáo, bản quyền hình ảnh, truyền hình sẽ ngày càng tăng, cùng với vô số use case có thể tăng doanh thu cho câu lạc bộ.
3. Hướng tới Mass Adoption
Fan Token đang ở bước đầu áp dụng vào thực tế, tuy chặng đường phía trước còn rất dài để cải tiến, tuy nhiên, chúng ta cùng đánh giá khả năng áp dụng vào thực tế của nó.
Khả năng tiếp cận của người dùng cuối, người dùng non-crypto, người dùng web 2
Nền tảng phát hành Fan Token lớn nhất hiện nay là Socios.com, được xây dựng bởi nền tảng Chilliz.
Người dùng sử dụng Socios.com trên web, trên ứng dụng di động Android và cả IOS. Nếu bạn đã trải nghiệm ứng dụng của Socios.com, không khác gì trên web 2 cả, vô cùng đơn giản và dễ dàng. Người dùng hầu như không thể nhận ra Socios.com được xây dựng trên công nghệ blockchain. Và đây cũng là xu hướng mà các dự án Web 3 đang hướng tới, sử dụng Web 3 đơn giản như Web 2.
Chính việc sử dụng thuận tiện và dễ dàng, do vậy, việc tham gia hoạt động của Fan Token holder của các câu lạc bộ thể thao trở nên đơn giản.
Người dùng có thể dễ dàng dùng CHZ mua Fan Token, Fan Token holder có thể vote, tham gia các hoạt động để trở thành thành viên vip, cá cược… mà không gặp bất cứ khó khăn như các ứng dụng blockchain hiện tại trên Web3.
Khả năng mở rộng hoạt động ở nhiều lĩnh vực
Đầu tiên, chúng ta cùng nói về các câu lạc bộ thể thao.
Với việc hợp tác với các nền tảng phát hành Fan Token, như Socios.com chẳng hạn, các câu lạc bộ đã giảm chi phí quản lý đáng kể để duy trì Fan Club. Mặt khác lại dễ dàng mở rộng và kết nối với Fan hâm mộ trung thành. Có hàng loạt use case thiết kế dành cho Fan Token holder để tăng tương tác.
Hiệu quả hiện tại sẽ thúc đẩy tương lai, các câu lạc bộ sẽ gắn chặt lợi ích hơn với Fan Token và nền tảng phát hành Fan Token như Socios.com. Trong tương lai, sẽ tạo ra khuynh hướng phải chạy theo để không lỡ nhịp. Khi mà rất nhiều câu lạc bộ thành công thì các câu lạc bộ khác không thể không theo được vì không có gì phức tạp và rắc rối về quản lí, mặt khác tạo ra được nguồn doanh thu béo bở, chính điều này sẽ tạo sự thèm khát bắt buộc phải gia nhập.
=> Càng nhiều câu lạc bộ thể thao, nhiều bộ môn thể thao, thì sự đa dạng của Fan Token càng tăng lên, càng lại kéo thêm nhiều người dùng và câu lạc bộ thể thao tham gia => Vòng lặp này giúp Fan Token tiến tới Mass Adoption.
Tiếp theo, ngoài lĩnh vực thể thao, có thể thấy, Fan Token dễ dàng tiếp cận đến nhiều lĩnh vực khác như điện ảnh, thời trang, âm nhạc…
Các bạn có thể hình dung như thế này, nếu ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng hay Lệ Quyên hợp tác với 1 nền tảng để phát hành Fan Token. Người hâm mộ ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng có thể sở hữu Fan Token của ca sĩ này, và được hưởng nhiều đặc quyền riêng như: được mời đến dự ra mắt Album mới của ca sĩ, được kí tặng trong Album, được mua vé xem các liveshow với giá khuyến mãi, được dự ở hàng ghế Vip… Khi các Fan hâm mộ thần tượng ai đó, họ sẵn sàng mở hầu bao chỉ để gặp gỡ, được hát cùng ca sĩ, được nhận chữ ký… những điều này, không có thước đo định lượng nào, mà hoàn toàn định tính, đó là cảm xúc. Còn đối với ca sĩ như Đàm Vĩnh Hưng, rõ ràng có quá nhiều lợi ích mang lại: từ việc tăng cường lòng trung thành của Fan, kết nối và mở rộng Fan, tăng mức độ phủ hình ảnh và dĩ nhiên cuối cùng là rất nhiều cách để tăng thu nhập. Ví dụ trên để thấy rằng ngoài thể thao, nhiều lĩnh vực nghệ thuật, điện ảnh… có thể áp dụng công nghệ blockchain vào một cách nhẹ nhàng và đơn giản, có lẽ dễ dàng hơn rất nhiều nếu so với lĩnh vực DeFi.
=> Có lẽ trong thế giới Crypto, Fan Token có lẽ là trường hợp rất khả thi để áp dụng nhanh và rộng trong thực tế.
Rào cản pháp lý
Trong thế giới blockchain, từ “Token” đã trở nên rất đỗi quen thuộc nhưng có bao nhiêu loại Token thì không phải ai cũng phân biệt được. Dựa vào chức năng và mục đích sử dụng mà người ta thường chia làm 2 loại : Tiện ích và Bảo mật (Utility and Security).
- Token “Bảo mật” đại diện cho một tài sản hoặc một quyền đối với dòng thu nhập hoặc cổ tức. Về chức năng kinh tế của chúng, các token này có thể so sánh với cổ phiếu, trái phiếu hoặc các công cụ phái sinh và được kỳ vọng sẽ tạo ra lợi nhuận.
- Token “Tiện ích” cung cấp quyền truy cập vào hàng hóa và dịch vụ mà một dự án đã khởi chạy hoặc sẽ khởi chạy trong tương lai và có thể được sử dụng như một loại quyền truy cập chiết khấu hoặc cao cấp vào các dịch vụ. Rất nhiều token có xu hướng được sử dụng đặc biệt như một cơ chế tài trợ cho các công ty.
Và với các phân loại như vậy, các Fan Token chỉ được xem như Token Tiện ích.
Vì sao chúng ta lại nói đến điều này?
Nếu chỉ là một Token “Tiện ích”, Fan Token không chịu sự quản lý bởi Ủy ban chứng khoán của các quốc gia nơi đội bóng thể thao họ thành lập ( ví dụ như SEC ở Mỹ), điều này làm giảm rào cản pháp lý khi phát hành, mặt khác các câu lạc bộ sẽ không phải chịu trách nhiệm như phát hành cổ phiếu hay trái phiếu… thông thường theo qui định. Do đó việc hợp tác với các câu lạc bộ thể thao, các ngôi sao, các hãng điện ảnh… trở nên dễ dàng hơn về pháp lý và cả hạch toán trong sổ sách kế toán. Chính lợi ích về mặt kinh tế kết hợp sự không ràng buộc về mặt pháp lý giúp việc phổ biến Fan Token trên nhiều lĩnh vực, nhiều quốc gia dễ dàng đón nhận rộng rãi.
=> Cả 3 yếu tố nêu trên : khả năng tiếp nhận của người dùng dễ dàng, khả năng mở rộng ở rất nhiều lĩnh vực, và không có nhiều rào cản pháp lý chính là điều kiện cần và đủ để Fatoken tiến đến mass adoption
5. Tổng kết
Fan Token hiện tại đang chỉ mới bắt đầu với chỉ lĩnh vực thể thao, hiện giá trị market cap còn bé so với tiềm năng khổng lồ của ngành công nghiệp thể thao giải trí.
Với những ưu điểm của việc phát hành, sử dụng Fan Token trong ngành, khả năng tiến tới mass adoption của Fan Token có lẽ là sớm nhất so với các lĩnh vực khác của Blockchain như: DeFi, Game play to earn…
Theo dõi tin tức mới nhất về Blockchain trên các kênh của XGems Capital
