Trong thời gian gần đây, nếu các bạn hay lướt Twitter có lẽ sẽ thường bắt gặp các Tweets thảo luận về các chủ đề liên quan đến UST – Một dạng Stablecoin có thuật toán riêng, mang tính phi tập trung và sự tương quan giữa mô hình UST – LUNA. Tuy đều hướng đến việc cố gắng giữ giá gần sát mức $1 nhưng về bản chất, UST khác với USDT, USDC hay BUSD (vốn dĩ được bảo chứng bởi 1 USD).
Trong thời gian gần đây, nếu các bạn hay lướt Twitter có lẽ sẽ thường bắt gặp các Tweets thảo luận về các chủ đề liên quan đến UST – Một dạng Stablecoin có thuật toán riêng, mang tính phi tập trung.
Tuy đều hướng đến việc cố gắng giữ giá gần sát mức $1 nhưng về bản chất, UST khác với USDT, USDC hay BUSD (vốn dĩ được bảo chứng bởi 1 USD).
Ra đời khoảng nửa cuối năm 2020, chỉ sau chưa đầy 2 năm, UST đã lọt vào Top 3 Stablecoin có vốn hóa lớn nhất trên thị trường (sau USDT và USDC).
Nếu chỉ tính riêng trong nhóm Decentralized Stablecoin thì UST hiện tại đã vượt mặt DAI và dẫn đầu trong mảng này.
Tuy nhiên “kim trong bọc lâu ngày thì cũng lòi ra”, với quy mô phát triển ngày càng lớn, mô hình của UST thông qua mối liên kết với LUNA đã để lộ ra sự nguy hiểm.
Sự nguy hiểm đó có thể khiến UST và LUNA lao xuống vực thẳm!
Cũng chính vì điều này, các vụ cá cược Triệu đô thách thức tới Do Kwon đã xuất hiện, xoay quanh về vấn đề:
- Giá LUNA tại ngày cá cược so với năm sau sẽ cao hay thấp hơn?
- Giá UST tại ngày cá cược so với năm sau có còn giữ Peg $1 hay không?
Các bạn theo phe nào?
→ Vậy cụ thể hơn vấn đề nào khiến cộng đồng chia thành hai phe đối với UST và LUNA?
→ Liệu cú Big Short có thể diễn ra hay không?
Các bạn cùng mình đi ngay vào phân tích nhé!
1. Tổng quan về mô hình UST và LUNA
Trước khi đi vào chi tiết, mình sẽ tổng quan lại mô hình Decentralized Stablecoin của UST như sau:
Khác với các Centralized Stablecoin, UST không có tài sản thế chấp đứng sau bảo chứng. Để mint ra được 1 UST đồng nghĩa với việc một lượng LUNA tương ứng có giá trị $1 sẽ được burn đi.
Cụ thể hơn:
Giả sử hiện tại 1 LUNA có giá $85 thì
⇒ 1 LUNA sau khi burn thì mint ra được 85 UST token.
⇒ Ngược lại, 85 UST token có thể redeem để nhận lại được 1 LUNA.
2. Các kịch bản có thể xảy ra nếu UST mất mốc $1
Chính vì UST đóng vai trò là Stablecoin neo với giá trị $1 và số lượng UST được mint ra phụ thuộc vào giá trị LUNA tại thời điểm được burn. Do đó, vấn đề sẽ xuất hiện khi giá UST ngoài thị trường biến động khỏi mốc $1 bởi tác động của Kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage Trading).
Cụ thể hơn, tại 1 thời điểm UST có thể sẽ xuất hiện một trong hai trường hợp sau:
Trường hợp 1
Nếu giá UST < $1 ⇒ Tăng nhu cầu thu mua UST trên thị trường ⇒ Redeem ra lại LUNA ⇒ Bán LUNA.
Ví dụ: 1 LUNA có giá $85 ⇔ 1 LUNA mint ra được 85 UST. Hay nói cách khác 85 UST có giá trị $85 đáng lý ra chỉ đổi lại được 1 LUNA.
Tuy nhiên, nếu UST trên thị trường biến động rớt mất mốc $1 thì nhà đầu tư mua có thể Mua 85 UST với giá < $85 → Redeem lại LUNA bán có lời.
Hoặc nếu dùng đúng $85 để mua UST thì có thể redeem lại được > 1 LUNA → Cung LUNA tăng lên.
⇒ Nhu cầu này tạo ra áp lực bán đối với LUNA cho đến khi giá UST trở lại mức $1.
Trường hợp 2
Nếu giá UST trên thị trường > $1 ⇒ Tăng nhu cầu burn LUNA mint ra UST ⇒ Bán lại UST trên thị trường.
Như vậy, ở trường hợp 2 nếu UST vượt khỏi mốc $1 đáng kể sẽ tạo ra được động lực mua rất tốt cho LUNA cho đến khi áp lực chốt lời UST kéo trở về ~ $1.
Anh em có thể thấy nhu cầu mint ra UST từ LUNA sẽ gia tăng mạnh nếu giá UST tăng vượt trên $1.
Tuy nhiên vì UST là một Stablecoin và việc để giá UST > 1 tạo ra cơ hội kinh doanh chắc chắn 100% nên rõ ràng điều này không thể được duy trì lâu dài và bền vững.
Do đó, xuyên suốt thời gian vừa qua nhu cầu burn LUNA để mint UST đến từ mức lãi suất cố định hấp dẫn 20% trên Anchor.
Tuy nhiên, một vấn đề khá quan trọng đó là nhu cầu sử dụng UST trên thực tế lại không nhiều.
Điều này dẫn đến việc rất ít ai muốn vay UST mà chỉ muốn gửi UST vào để hưởng APY 20%.
⇒ Anchor kinh doanh thua lỗ và liên tục phải dùng Yield Reserve để giữ cho APY gần bằng 20%.
Nếu tính trong vòng 30 ngày qua sau khi được bơm thêm $450M cho Yield Reserve thì lượng Yield đã giảm đi khoảng 30%.
Với tổng là 100% mà 1 tháng đã giảm đi 30% ⇒ Lượng Yield này sẽ cạn sau hơn 3 tháng nữa. Thậm chí Yield này còn có thể tiếp tục giảm nhanh hơn nếu lượng UST được Deposit tiếp tục tăng thêm.
3. Mối nguy hiểm lớn chính thức bắt nguồn từ đây!
Dòng tiền đến với Terra chỉ Yield 20% nên khi cạn Yield rõ ràng không có cơ sở nào để dòng tiền tiếp tục ở lại trên Anchor của Terra.
Ngoài ra, việc UST không có nhiều nhu cầu sử dụng nên không có lý do nào để thị trường muốn nắm giữ UST. Nguy hiểm hơn, lượng UST trên Anchor chiếm hơn 70% tổng giá trị UST đang tồn tại trên thị trường.
Nếu đồng loạt lượng UST hơn $12B này được cash out ⇒ UST sẽ mất Peg khỏi $1.
Và khi UST mất Peg khỏi $1 thì Trường Hợp 1 mà mình nhắc ở phần trên sẽ xảy ra
⇒ LUNA Dump!
4. Cách Do Kwon đang giải quyết có thực sự hiệu quả?
Đây là một vấn đề mà mình chắc chắn rằng Do Kwon và đội ngũ đã nhận thấy rất rõ. Chính vì thế họ đang có những chiến lược để giải cứu cho UST như:
- Gia tăng tích trữ BTC cho Quỹ dự trữ ngoại hối nhằm bảo vệ giá trị cho UST.
Lượng UST nằm trên Anchor có giá trị lên đến hơn $12B nhưng lượng tài sản dự trữ ngoại hối này chỉ đang đâu đó khoảng hơn $2.5B.
⇒ Nếu ví lượng dự trữ ngoại hối $2B là bờ đê còn $12B trên Anchor là nước thì “Liệu nó có đỡ nổi lượng nước có áp lực lớn gấp gần 5 lần này hay không?”
Updated: Mới đây, theo thông tin từ Wu Blockchain, Tổ chức Terraform Labs đã donate thêm 10M LUNA trị giá khoảng $880M cho Luna Foundation Guard.
- Ra mắt 4Pool, Terra tham vọng hất chân DAI để độc chiếm thị phần Stablecoin.
Chiến lược của Terra đó là tách thanh khoản với 3Pool của DAI stablecoin và hợp tác cùng với FRAX, USDT, USDC để tạo một Pool 4 hoàn toàn độc lập.
Sau đó gia tăng quyền lực voting thông qua tích trữ CVX (của Convex) để giành lấy Reward CRV phần lớn cho 4Pool của họ nhằm mục đích khuyến khích người dùng chuyển sang cung cấp thanh khoản cho UST-FRAX-USDT-USDC.
Trong khi đó, như các bạn có thể thấy TVL của 3 Pool (DAI-USDC-USDT) cũng chỉ mới $3.5B.
⇒ Lượng thanh khoản này nếu move sang cho 4 Pool của UST cũng chưa thể đỡ được áp lực bán đến từ lượng UST có giá trị hơn $12B trên Anchor.
Với hai chiến lược trên, các bạn có nhận thấy điểm chung gì hay không?
→ Đó chính là Do Kwon chắc chắn đã nhận thấy một áp lực bán rất lớn nếu cạn Yield và cách mà Do Kwon giải quyết bài toán đó chính là cố gắng tạo thanh khoản để đỡ lại áp lực xả UST sắp tới.
Tuy nhiên, như các bạn có thể thấy thì lượng thanh khoản mà Do Kwon đang xây dựng tính đến hiện tại vẫn chưa đủ để hấp thụ được lượng UST hơn $12B trên Anchor tính riêng và hơn $17B trên thị trường nói chung.
Những chiến lược như: Gia tăng BTC để dự trữ hoặc lôi kéo thanh khoản cho Pool với UST ở hiện tại hầu như chỉ giúp níu kéo sự tin tưởng hơn cho các holders UST & LUNA.
Một yếu tố quan trọng không kém mà mình mong đợi nhất để có thể cứu vãn cho UST đó là gia tăng nhu cầu sử dụng đối với UST.
Chẳng hạn như vừa qua Binance thông báo sẽ triển khai bổ sung cặp giao dịch BTC/UST trên giao dịch Spot.
5. Cú Big Short có thể xảy ra hay không?
Theo góc nhìn của mình, các chiến lược của Terra hiện tại khi cố gắng xây dựng niềm tin về sự ổn định và đảm bảo của UST thông qua việc: Gia tăng tích trữ ngoại hối + Tăng tính thanh khoản UST trên thị trường là một hướng đi đúng đắn.
Bởi vì để người dùng có thể chấp nhận sử dụng, nắm giữ UST thì họ phải được cảm thấy an toàn. Tuy nhiên, yếu tố trên chỉ mới đúng chứ chưa đủ. Ở bàn Game này, Terra cần phải nhanh chóng gia tăng được mức độ Adoption của UST.
Nói rõ hơn, Terra cần nhanh chóng build thêm được nhiều nhu cầu sử dụng UST hơn vì đây chính là động lực để tăng Borrow Demand trên Anchor → Từ đó, Yield Reserve cũng sẽ giảm chậm lại và “tuổi thọ” của UST sẽ lâu bền hơn.
Hay ngay khi Yield trên Anchor có cạn đi nữa thì Holder UST vẫn còn lý do để tiếp tục nắm giữ UST.
Do đó, nếu nhu cầu sử dụng của UST tiếp tục không có nhiều sự thay đổi trong khi Terraform Labs (TFL) liên tục phải bán LUNA ra để nuôi sống Yield 20% thì một cú dump mạnh có thể đang đón chờ LUNA và UST trong tương lai.
Tóm lại, Big Short với case LUNA hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên, chưa phải là lúc để có một cú Big Short.
Tổ chức TFL hiện tại đang nắm hơn 400M LUNA – Nếu dồn vào thế cùng, 400M LUNA – tương đương $34B có thể sẽ tiếp tục được bán ra để kéo dài sự sống cho UST trước khi Team Terra build kịp use case cho UST.