Decentralized Applications – DApps là gì ?

Trong những năm trở lại đây, thị trường crypto nói chung và công nghệ blockchain nói riếng ngày càng phát triển và thu hút sự quan tâm của nhiều người. Gần đây có khá nhiều Dapps xuất hiện với nhiều ứng dụng khác nhau thu hút dược sự chú ý của cộng đồng nhà đầu tư. Vậy DApps là gì? Ứng dụng thực tế của nó ra sao? Mời bạn tìm hiểu qua bài viết dưới đây cùng XGems nhé!

1. DApps là gì ?

DApps (viết tắt: Decentralized Applications) là ứng dụng phi tập trung.

DApps là các ứng dụng hay các giao thức được tích hợp Smart Contract và được xây dựng trên Blockchain. Các DApps có thể chạy trên cả mạng P2P cũng như mạng Blockchain. Nhưng ít ai biết người đầu tiên tạo ra DApps chính là Satoshi Nakamoto – cha đẻ của Bitcoin.

Khi sử dụng các DApps, người dùng không cần dựa vào một chủ tập trung để truyền và nhận thông tin. Đồng thời, vì phi tập trung nên DApps được phân quyền hoàn toàn và không bị kiểm soát quản lí bởi bất kỳ công ty hay tổ chức thứ 3 nào cả.

2. Một ứng dụng như thế nào thì được coi là một DApp ?

Một Dapps phải đáp ứng đủ 4 yếu tố: Open Source, Decentralized (phi tập trung và phân quyền), Token (phần thưởng và quản trị) và Algorithm (thuật toán và giao thức)

Open Source (mã nguồn mở)

Ứng dụng phải 100% mã nguồn mở, điều hành tự động thông qua Smart Contract, và không bị một tổ chức hay công ty nào kiểm soát và được duy trì bởi utility token trong giao thức đó. Dapps có thể điều chỉnh giao thức để đáp ứng các cải tiến được đề xuất và phản hồi từ cộng đồng những người nắm giữ utility token. Và tất cả các đề xuất đó đều được thông bởi cộng đồng trên.

Decentralized (phi tập trung và phân quyền)

Tất cả cả dữ liệu và giao dịch đều được triển khai và lưu trữ trên blockchain vì tính phi tập trung và phân quyền để tránh việc bị kiểm soát, thao túng cũng như bị tấn công mạng trong trường hợp dữ liệu bị đánh cắp như các apps truyền thống

Token (phần thưởng và quản trị)

Dapps luôn có token riêng dùng làm năng lượng để duy trì giao thức cũng như làm phần thưởng quản trị khuyến khích cộng đồng sử dụng, đề xuất và cải tiến dapps đó. Token sẽ được phân bổ hợp lí cho quá trình xây dựng dapps và được lên kế hoạch rõ ràng từ các nhà phát triển dapps

Algorithm (thuật toán và giao thức)

Các Dapps phải tạo token theo thuật toán đồng thuận chuẩn của blockchain và đóng vai trò là bằng chứng về các node giá trị đang đóng góp cho ứng dụng trong một giao thức (Bitcoin sử dụng thuật toán Proof of Work).

3. Phân loại DApp theo đặc tính của Blockchain

Tính đến thời điểm bây giờ, trên thị trường ngày càng xuất hiện nhiều Dapps nhưng được phân theo 3 loại chính sau

• DApps xây dựng Blockchain riêng. Ví dụ: Các layer1 hay các coin nền tảng như Ethereum – nền tảng được biết đến nhiều nhất. Ngoài ra còn có các nền tảng khác bao gồm: Solona, Near, Bitcoin,v.v.
• Các giao thức xây dựng trên các blockchain layer 1 và sử dụng các thuật toán đồng thuận trên blockchain đó làm năng lượng để tạo ra token duy trì giao thức. Ví dụ: Giao thức 0x được xây dựng trên blockchain Ethereum để tăng sức mạnh cho các trao đổi phi tập trung.
• Loại 3: DApps sử dụng mở nguồn mở có sẵn từ các giao thức của DApps loại 2 hiện có để tự phát hành giao thức và token riêng cho dự án. Ví dụ: Sàn giao dịch phi tập trung DDEX hoạt động trên giao thức 0x.

Hiểu theo một cách đơn giản hơn, ta có ví dụ sau đây:

• DApps loại 1 là các hệ điều hành máy tính như Windows, macOS,v.v.
• DApps loại 2 là các ứng dụng hỗ trợ hệ điều hành như: MS Words, MS Excel,v.v.
• DApps loại 3 là các phần mềm chuyên biệt nhỏ hơn loại 2. Ví dụ: Plugin có tính năng chuyển đổi tập tin hỗ trợ cho Ms Office

4. Phân loại các ứng dụng phi tập trung

Các ứng dụng cơ bản ta thường gặp:

• Metamask: Ứng dụng Plug-in trình duyệt cho phép kết nối thiết bị của bạn với mạng lưới Ethereum.
• Chainlink: mạng Oracle sử dụng lưu trữ và truyền dữ liệu trên mọi blockchain được xây dựng trên ethereum

Ứng dụng thị trường:

• Lido DAO: là một giải pháp staking mới cho ETH 2.0 được xây dựng để giải quyết những vấn đề lớn còn tồn tại với mạng Ethereum.
• Decentraland: Nền tảng thực tế ảo, cho phép người dùng tạo, trải nghiệm và kiếm tiền từ các nội dụng và ứng dụng.
• Sandbox: là một thế giới ảo nơi người dùng có thể xây dựng cũng như tiền tệ hoá trải nghiệm chơi game của mình trên mạng lưới Ethereum.

Sàn giao dịch phi tập trung:

• Uniswap: một AMM dex được xây dựng trên ethereum với chức năng hoán đổi token trên mạng ethereum một cách dễ dàng
• Dex.Guru: DexGuru là một dự án Dex (Decentralized Exchange) Aggregator multi-chain với nhiều chức năng theo dõi, cập nhật thông tin trên mọi blockchain
• MakerDAO: DAO với nhiều chức năng khác nhau như sản phẩm đầu tư hay đồng tiền ổn định DAI

5. Dapps được ứng dụng thực tiễn

Trong blockchain hiện tại, có rất nhiều DApps có tính ứng dụng cao và tiềm năng có thể mang lại lợi ích cho công nghệ và tài chính trong tương lai cũng như khả năng ứng dụng vào trong thực tiễn đời sống con người, đồng thời giải quyết nhiều vấn đề như: xác thực danh tính, quản lý chuỗi cung ứng và logistics, thông tin dữ liệu, big data, truyền thông, giao dịch thực phẩm, âm nhạc và giải trí,v.v

Đặc biệt, DApp được xây dựng trên mạng lưới Peer-to-Peer (P2P) nên có thể trao lại chủ quyền cho những dữ liệu người dùng sở hữu. Không một bên thứ ba nào có thể theo dõi, thao túng và kiểm soát giao thức mọi thứ đều được xây dựng theo phân quyền, công bằng và minh bạch

Ngoài ra, có thể kể đến một vài ứng dụng thường thấy của DApps trong thực tế như:

• Các Dapps được xây dựng trên các blockchain riêng và sử dụng các thuật toán đồng thuận, hợp đồng thông minh hoàn toàn tự động và được quản lí bởi các private key. Vì vậy, mức độ bảo mật dữ liệu trong các DApps cao và bảo vệ an toàn người sử dụng trước các cuộc tân công mạng hàng loạt
• Xử lý các giao dịch thanh toán từ xa một cách nhanh và ít tốn chi phí, cũng như bảo mật danh tính người sử dụng tránh bị lộ ra bên như các apps truyền thống bây giờ, và không bị quản lí bởi các chính quyền tổ chức qua các quy trình xác thực phức tạp.
• Mọi cơ sở dữ liệu đều được ghi nhận công khai minh bạch trên blockchain, thuận tiện cho người sử dụng truy cập và tìm kiếm các thông tin cần thiết.

6. Tổng kết

Như vậy qua bài viết trên, các bạn cũng hiểu phần nào về Dapps và các ứng dụng của nó. Mong các kiến thức trên đủ trang bị cho các bạn thêm tự tin trong hành trình đầu tư crypto cùng XGems nhé!!!