Một oracle sẽ gửi các thông tin dữ liệu từ thế giới bên ngoài tới một blockchain như Ethereum, sau đó, một hợp đồng thông minh trên blockchain sử dụng dữ liệu được cung cấp để đưa ra quyết định thực thi nếu đáp ứng đủ điều kiện bên trong hơp đồng thông minh
1. Oracle là gì ?
Oracle là cách gọi của một Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ ( Relational database management system – RDBMS ) với lượng dữ liệu là vô cùng khổng lồ. Hỗ trợ nhiều nhiệm vụ khác nhau gồm xử lý giao dịch, business intelligence (BI), và các ứng dụng phân tích.
Oracle giúp giải quyết các công việc trong hỗ trợ và thay thế con người cũng như đồng bộ dữ liệu, tiết kiệm thời gian và chi phí, bên cạnh đó Oracle còn đảm bảo được tính chính xác, hiệu quả cao hơn
Oracle và công nghệ Blockchain
Blockchain và hợp đồng thông minh (smart contract) không thể truy cập dữ liệu từ bên ngoài mạng tương ứng của nó. Để thực hiện hợp đồng thông minh trên blockchain, điều quan trọng là phải truy cập thông tin liên quan từ thế giới bên ngoài, vì bản thân blockchain không thể ghi lại giá của token mà không có nguồn.
Chính vì thiếu các thông tin quan trọng nên không thể thực thi các Smart Contract do đó các blockchain oracles sẽ phát huy tác dụng lúc này.
Blockchain oracles là cơ sở dữ liệu mà bên thứ ba cung cấp thông tin từ bên ngoài blockchain cho phép các hợp đồng thông minh nhận thông tin và thực thi các mệnh lệnh trong hợp đồng
Một oracle sẽ gửi các thông tin dữ liệu từ thế giới bên ngoài tới một blockchain như Ethereum, sau đó một hợp đồng thông minh trên blockchain sử dụng dữ liệu được cung cấp để đưa ra quyết định thực thi nếu đáp ứng đủ điều kiện bên trong hơp đồng thông minh với tính chính xác và độ tin cậy cao
Một oracle giúp một hợp đồng thông minh (smart contract) thực hiện chuỗi nhiệm vụ này một cách tự động. Hợp đồng thông minh là công cụ được thực hiện bởi các blockchain như Ethereum, công cụ này sẽ chỉ thực thi các điều khoản trong hợp đồng nếu các điều kiện được đáp ứng chính xác.
Ví dụ:
Đây là một ví dụ cụ thể hơn, những người nông dân đôi khi sẽ mua bảo hiểm mùa vụ đề phòng trường hợp hạn hán làm mất mùa. Nếu thời tiết không thuận lợi cho mùa vụ, Oracle sẽ đưa các thông tin này đến với công ty bảo hiểm, khi nhận được thông tin đáng tin cậy, công ty sẽ thực hiện vụ xem xét thanh toán các chi phí trong hợp đồng thỏa thuận nếu như đủ điều kiện.
Vào cuối mùa, một oracle cung dịch vụ thông tin thời tiết sẽ thông báo cho hợp đồng thông minh rằng mùa này chỉ mưa 10 ngày hoặc ít hơn. Nó gửi thông tin này trực tiếp đến hợp đồng thông minh, sau đó biết rằng nó phải trả tiền cho người nông dân.
2. Vấn đề của oracle là gì ?
Do khía cạnh sổ cái phân tán của blockchain, mỗi nút trong mạng phải thu được cùng một kết quả với cùng một đầu vào. Ví dụ: nếu một nút cố gắng xác thực giao dịch của nút khác, nó sẽ nhận được một kết quả khác. Kiến trúc này được tạo ra để mang tính xác định.
Sự đồng thuận là kỹ thuật để đồng ý về một giá trị dữ liệu trong chuỗi khối và tính xác định là cần thiết để các nodes trong mạng lưới đạt được sự đồng thuận với nhau dựa trên các thuật toán đồng thuận của Blockchain. Một yếu tố quan trọng giúp blockchain trở nên đồng thuận, phi tập trung và minh bạch
Cách xác định chất lượng của một blockchain như Ethereum là nó có thể chạy được các hợp đồng thông minh. Sau khi được lập trình, hợp đồng thông minh được kiểm soát hoàn toàn bởi blockchain, không có thực thể nào được tin cậy để thực hiện các quy tắc và không người trung gian nào có thể ngăn giao dịch diễn ra nếu đáp ứng được các điều kiện cho hợp đồng.
Oracle là một nguồn cấp dữ liệu
Tuy nhiên, oracle là một nguồn cấp dữ liệu được cung cấp bởi một dịch vụ bên thứ ba nhưng nếu phụ thuộc quá nhiều vào một nguồn dữ liệu bất kỳ sẽ mắc phải một vài vấn đề
Ví dụ: Ngươi cung cấp dịch vụ dữ liệu Oracle từ bên ngoài nhưng không chính dẫn đến các hành động thực thi bên trong Smart Contract cũng bị sai lệch, gây ra nhiều hậu quả không lường trước được. Ngoài ra, ai đó có thể hack nguồn cấp dữ liệu để thay đổi dữ liệu có lợi cho họ.
Các hợp đồng thông minh không phụ thuộc vào oracles sẽ không có vấn đề này.
Các nhà phát triển vẫn đang nghiên cứu nhiều cách khác nhau để giảm thiểu vấn đề này và tạo ra các oracles mang tính phi tập trung hơn hoặc được bảo vệ chống lại các tác nhân xấu.
3. Những ứng dụng nào sử dụng oracles ?
Thế giới DeFi
Đa phần trong các hệ sinh thái DeFi đều yêu cầu các kỹ năng truy cập dữ liệu tài chính về tài sản và thị trường.
Ví dụ: thị trường tiền tệ phi tập trung sử dụng phép đo giá để xác định khả năng vay của người dùng và kiểm tra xem vị trí của người dùng có được phân cấp dưới mức hay có thể bị thanh lý hay không.
Tương tự như vậy, các nền tảng tài sản tổng hợp sử dụng phép toán giá để cố định giá trị của mã thông báo với tài sản trong thế giới thực. Bên cạnh đó, các nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) sử dụng phép toán giá để giúp tập trung thanh khoản ở mức giá thị trường hiện tại nhằm cải thiện hiệu quả sử dụng vốn.
NFT động và game
Oracles cũng được ứng dụng trong mảng GameFi và NFTs, chẳng hạn như NFT động — token có thể thay đổi về hình thức, giá trị hoặc phân phối dựa trên các sự kiện bên ngoài như thời gian trong ngày
Ngoài ra, các ứng dụng trò chơi trên blockhchain cũng sử dụng tính ngẫu nhiên có thể xác minh của Oracles để thực hiện các hành động như sự xuất hiện của các hộp chiến lợi phẩm ngẫu nhiên hoặc ghép ngẫu nhiên các giải đấu giúp tạo ra trải nghiệm chơi hấp dẫn hơn, không thể đoán trước được và mang tính công bằng
Bảo hiểm
Insurance smart contracts sử dụng các Oracles đầu vào để xác minh sự xuất hiện của các sự kiện có thể bảo hiểm trong quá trình xử lý yêu cầu, mở quyền truy cập vào các cảm biến vật lý, API web, hình ảnh vệ tinh và dữ liệu pháp lý.
Oracles đầu ra cũng có thể cung cấp các hợp đồng thông minh bảo hiểm để thực hiện thanh toán cho các yêu cầu bằng cách sử dụng các blockchain khác hoặc mạng thanh toán truyền thống.
4. Tổng kết
Tóm lại, Oracles mở rộng khả năng của mạng blockchain bằng cách cung cấp quyền truy cập vào tất cả các tài nguyên bên ngoài cần thiết để khai thác các trường hợp sử dụng hợp đồng thông minh cơ bản và nâng cao. Hy vọng sau khi tham khảo bài viết trên, bạn đã có cái nhìn tổng quan về khái niệm Oracle trong crypto nhé!
