Những mảnh ghép nào tiềm năng trong crypto, cùng đi theo dấu chân quỹ a16z qua bài viết sau để khám phá và tìm câu trả lời ngay!
Đầu tháng 5/2022 quỹ đầu tư a16z đã phát hành bảng báo cáo thị trường 2022 với nhiều Insights thú vị. Trong đó có chia sẻ về nhiều mảnh ghép của thị trường như Defi, NFT, DAO,… Mời mọi người cùng XGems phân tích chi tiết qua bài viết sau.
Nội dung sẽ gồm các đề mục chính trong bản báo cáo của quỹ a16z như: Web3, Chu kỳ đổi mới, Blockchain Layer 1 & Layer 2, DeFi, Stablecoin, NFT, Gaming, DAO.
1. Sơ lược về quỹ đầu tư Andreessen Horowitz (a16z)
Andreessen Horowitz (còn gọi là a16z) là cái tên quen thuộc trong cộng đồng crypto, đây là quỹ đầu tư được thành lập từ năm 2009 bởi Marc Andreessen và Ben Horowitz, hoạt động ở Silicon Valley, California và tập trung đầu tư vào các startup công nghệ.
Mục tiêu của quỹ là nhắm tới các hoạt động đầu tư dài hạn, thường khoảng từ 10 năm trở lên và không đầu tư quá sớm vào dự án. Ngoài ra, a16z không chỉ tập trung vào một lĩnh vực, quỹ còn tham gia vào nhiều nhánh khác trong thị trường crypto (còn gọi là đa mảng) như Layer 1, DeFi, NFTs, Gaming, DAOs, social tokens, decentralized social network, Web3…
Đặc điểm cốt lõi của quỹ a16z là đầu tư đi theo hướng “Build” (xây dựng lâu dài) thay vì chạy theo xu hướng hoặc đầu tư mang tính nhất thời.
2. Phân tích báo cáo của Quỹ a16z
Web3
Báo cáo của quỹ a16z có nhiều danh mục khác nhau, trong số đó Web3 là đề mục tiêu biểu nhất.
Web3 (hay Web 3.0) là phiên bản cao cấp hơn của Website, đây là sự nâng cấp dựa trên 1.0 và 2.0 từ các nền tảng sơ khai như Google, Amazon, Yahoo, Youtube… Ở các version (bản) web 1 và 2 sẽ tập trung vào việc hiển thị và chuyển giao thông tin.
Nếu web 1 thuộc chủ nghĩa “độc tài” kỹ thuật số, nền tảng web 2 được cải thiện và tín dụng nhiều hơn, tuy vậy sau những khởi đầu thân thiện, các công ty web 2 trở nên khai thác hơn và ít hợp tác hơn.
Theo a16z, các ứng dụng Web3 đang chuyển giao giá trị tốt hơn bằng cách vận dụng token (hình phía dưới). Bên cạnh đó, việc tận dụng nền tảng web 3 giúp mọi người đều có thể trở thành nhà đầu tư, hoặc mang lại giá trị cho các nhà sáng tạo nội dung một cách công bằng hơn so với nền tảng Web2.
Chu kỳ đổi mới
Mỗi một xu hướng sẽ có nhiều giai đoạn khác nhau, từ sơ khai, phát triển, bùng nổ và bão hòa. Tương tự trong crypto, thị trường sẽ phát triển theo chu kỳ, để vượt qua sự suy thoái các dự án cần có điểm nổi bật hoặc bước “chuyển mình”.
Theo định nghĩa a16z, chu kỳ đổi mới trong crypto sẽ phát triển theo giá, sự quan tâm, ý tưởng mới, starup và dự án “trẻ” (mới hình thành). Trong đó, giá tác động đến tâm lý cộng đồng, thu hút nhà đầu tư quan tâm về dự án/coin. Nhiều người FOMO là tiền đề cho những ý tưởng mới phát triển (nhằm giải quyết các vấn đề hiện có), kéo theo các dự án startup hình thành.
Khi a16z quan sát thị trường đều áp dụng quy tắc chu kỳ như trên để dự phóng cho xu hướng, từ đó nắm bắt được cơ hội đầu tư và tập trung vào dự án tiềm năng.
Trong báo cáo của a16z, chu kỳ đổi mới sẽ phân ra nhiều giai đoạn (global crypto market cap, developer activity, startup activity và social media activity) tương ứng với các quan điểm về giá, sự quan tâm, ý tưởng và dự án mới.
Blockchain Layer 1 và Layer 2
Ethereum là blockchain layer 1 vững mạnh và thu hút nhiều developer ước tính có hơn 4,000 dev (theo báo cáo a16z), tuy vậy mạng lưới xử lý còn khá chậm, hay bị tắt nghẽn và phí giao dịch cao.
Qua bảng báo cáo của a16z có khá nhiều blockchain phát triển vượt trội hơn Ethereum như BNB Chain, Solana, Avalanche, Near… Mặc dù các blockchain còn nhiều mặt hạn chế về phí, khả năng xử lý giao dịch, daily transactions… nhưng không thể đánh giá thấp cơ hội trong đó.
Active address cao nhất đến từ các mạng lưới Solana, Ethereum, Polygon. Căn cứ vào số liệu cho thấy web3 là multichain, developer (nhà phát triển) sẽ có nhiều sự lựa chọn về blockchain hơn quá khứ (thời kỳ web 1 & 2).
Ethereum không chỉ là lớp Layer 1 đơn thuần, blockchain này còn là trung tâm thanh khoản của toàn bộ hệ sinh thái DeFi với khối lượng Total Value Locked đứng đầu là hơn 45 tỷ USD (theo Defillama).
Để tìm ra cơ hội hay đánh giá tiềm năng các blockchain nhỏ, có thể căn cứ vào số lượng sàn giao dịch hỗ trợ, khối lượng người dùng, thanh khoản, cross-chain bridge (cầu nối chuyển đổi) cho mạng lưới đó. Nếu volume giao dịch chưa cao, lượng người dùng chưa nhiều, từ đó ta có thể dự phóng chain chưa có nhiều tiềm năng.
Trong Ethereum còn có giải pháp Layer 2 bao gồm các blockchain mới được phát triển như Optimism, Loopring, zkSync, Boba Network, Arbitrum One, Metis Network… Vào năm 2022, những hệ sinh thái này được đánh giá cao khi mang có nhiều hoạt động khuyến khích dành cho người dùng (Incentive Program).
Ưu điểm của nền tảng mới có nhiều chương trình hỗ trợ người dùng, tuy nhiên mức phí trong hệ thống còn khá cao (chiếm 1.5% tổng số phí chi trả trên Ethereum). Theo đánh giá của quỹ a16z, Optimism Rollup là công nghệ phổ biến, quy mô lớn và được sử dụng nhiều, nhưng ZK Rollup lại là công nghệ được định giá cao và tiềm năng lớn hơn (trong dài hạn).
Stablecoin
Stablecoin là loại tiền điện tử được thiết kế với mục đích giảm thiểu sự ảnh hưởng của biến động giá. Quỹ a16z đánh giá danh mục stablecoin dựa trên mức độ ổn định (stability), khả năng mở rộng (scalability) và hiệu quả sử dụng vốn (capital efficiency).
Stablecoin được phân loại dựa vào fiat backed (nhóm tài sản được hỗ trợ trong ngân hàng gồm các loại đồng ổn định được hỗ trợ như USDT, USDC…), crypto backed (nhóm stablecoin được hỗ trợ bởi các dạng tài sản crypto như DAI) và loại thứ ba là algorithmic stablecoin (đồng ổn định dựa trên cơ chế co giãn cung cầu sử dụng thuật toán Rebase, ví dụ như UST).
Vốn hóa stablecoin tăng trưởng khá mạnh từ tháng 01/2020 – 06/2022 hơn 150 tỷ USD, chiếm phần lớn tổng vốn hóa thị trường crypto. Tuy nhiên, xét khối lượng Money Supply trên thế giới, marketcap stablecoin còn khá bé, đây được xem là tiềm năng đối với nhà đầu tư.
Đa phần stablecoin trong thị trường crypto đều là US stablecoin (nhóm tài sản được hỗ trợ bởi USD), nếu tiền tệ khác tham gia và hỗ trợ stablecoin trong thời gian tới, dự kiến sẽ mở rộng tính thanh khoản cho thị trường.
DeFi
Theo báo cáo từ a16z, một phần lớn dân số thế giới không dùng dịch vụ trong tài chính, có khoảng 1.7 tỷ người không có tài khoản ngân hàng. Trong tài chính truyền thống, người dùng phải trả khoảng 6% cho phí giao dịch (ước tính 650 tỷ USD được ghi nhận năm 2021) và hơn 48% người lao động chưa tham gia giao dịch điện tử.
Vì thế giải pháp DeFi được ra đời, nhằm khắc phục các yếu điểm của thị trường tài chính truyền thống. Decentralized Finance là nền tảng phi tập trung tận dụng sức mạnh của blockchain để tạo nên một nền tài chính mở và không giới hạn. Crypto là môi trường ứng dụng DeFi, nơi người dùng có thể tối ưu hóa chi phí giao dịch và tối đa lợi nhuận.
DeFi TVL từng đạt mốc 250 tỷ USD (theo Defillama) và các blockchain mới đang chiếm lợi thế so với Ethereum (ngoại trừ sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra). Tham gia DeFi, người dùng có thể lựa chọn giao dịch trên sàn DEX (Decentralized Exchange) hoặc các giao thức cho vay thế chấp (Decentralized Lending).
Nhìn vào nhu cầu giao dịch, các nhà phát triển thường lựa chọn các nền tảng blockchain có tốc độ xử lý nhanh để triển khai các dự án. Một vài sàn DEX điển hình như Uniswap, Pancakeswap, Sushiswap…
DeFi không phải là một thị trường ảo, đây là môi trường tiềm năng và đã thu hút được rất nhiều nhà đầu tư trên toàn thế giới. Tính đến đầu năm 2022, có hơn 12.6 triệu ETH được stake (chiếm khoảng 10% tổng cung) cho riêng nền tảng Ethereum 2.0, mặc dù chưa xác định được thời gian mở khóa.
Bên cạnh đó, DeFi sẽ đại diện cho ngân hàng lớn thứ 31 của Hoa Kỳ theo tổng tài sản được quản lý. Vào năm 2022, vốn hóa thị trường DeFi khá thấp – là môi trường tiềm năng để các nền tảng tài chính truyền thống tham gia để phát triển.
NFT
NFT là thuật ngữ viết tắt cho Non-fungible Token, là loại token có tính độc nhất và không bị thay thế, được xem là nhóm tài sản dùng để đầu cơ. NFT là các vật phẩm được kỹ thuật số hóa, đại diện cho nhiều thể loại vật phẩm như tranh/ảnh nghệ thuật, âm nhạc, video… của các nghệ sĩ nổi tiếng hoặc hình ảnh nhân vật, vật phẩm trong GameFi.
Một số mảng NFT phát triển gồm ảnh đại diện, nghệ thuật, âm nhạc, NFT có tính ứng dụng cao, gaming hoặc Metaverse (thế giới ảo). NFT thu hút người dùng bởi sự tăng trưởng mạnh, tính truyền đạt thông tin tốt cùng tận dụng tiếng vang của KOL (người có sức ảnh hưởng).
NFT mở ra cánh cổng giúp nhà sáng tạo nội dung gặt hái được lợi nhuận trong hệ sinh thái Web 3. Bất kỳ ai cũng có thể tham gia và thu về lợi nhuận từ NFT, có nhiều sàn giao dịch hỗ trợ như Opensea, Magic Eden, Coral Cube, Solanart, Binance NFT, SolSea, Hyberspace…
Ngoài ra, nhờ vào nền tảng Web3 người đóng góp nội dung còn có cơ hội tìm kiếm thu nhập từ các kênh như Youtube, Spotify…
Thời điểm năm 2022, NFT khá cải tiến về mặt tính năng, nhiều dự án đã triển khai airdrop NFT cho người dùng, tích hợp DAO Governance, xác thực bản quyền tác phẩm (âm nhạc), số khác còn kết hợp NFT với thế giới thực (trong các show triển lãm nghệ thuật).
Gaming
Gaming là những trò chơi điện tử kết hợp với yếu tố tài chính (còn gọi là GameFi) và áp dụng cơ chế Play to Earn, do đó người chơi sau khi tham gia game sẽ được trả thưởng bằng token (hoặc NFT).
Các nền tảng GameFi thường có khả năng kết hợp của guilds (bang hội), virtual land (đất ảo), ingame currency (tiền tệ trong trò chơi), NFT, DEX (dành cho NFT), group ownership (quyền sở hữu nhóm), scholarship (học bổng) và asset factories (nhà máy tài sản).
Theo báo cáo của quỹ a16z, tiềm năng đến từ web3 và gaming rất lớn, có đến 20% tổng khối lượng giao dịch NFT và 49% hoạt động của ví phi tập trung liên quan đến gaming. Ngoài ra, có hơn 50 web3 game được phát triển cùng 1,000 người dùng on-chain (con số ước tính vào tháng 05/2022).
Ngành công nghiệp gaming tiếp tục tăng trưởng mạnh, thúc đẩy bởi PC và Mobile (tiện ích và điều kiện thuận lợi cho người chơi). Một vài trò chơi nổi bật như Axie Infinity, My DeFi Pet, Faraland, CryptoBlades…
Điểm chung của gaming là vật phẩm, NFT Land (đất ảo), tổng giá trị đất ảo được bán trên Metaverse đã cán mốc hơn 1.8 tỷ USD, tính năng của NFT không bị giới hạn trong game, ngày nay đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác như nghệ thuật, bất động sản, âm nhạc và hội họa….
DAO
DAO là từ viết tắt của Decentralized Autonomous Organization – tổ chức tự trị phi tập trung, hiện hữu trong những blockchain, giao thức DeFi có áp dụng cơ chế quản trị on-chain.
Trong DeFi, Governnance là công cụ tiêu chuẩn cho các dự án phát triển, khi áp dụng DAO vào giao thức sẽ được phi tập trung và mở rộng hơn. Nhìn chung các dự án có TVL cao đều được quản trị bởi cộng đồng, các quyết định đều được đề xuất và biểu quyết bởi người nắm giữ token. TVL của 10 dự án điển hình khi áp dụng model DAO vào giao thức (theo Defillama).
DAO được ví von là cánh cổng hướng đến quản trị phi tập trung ở bất kỳ tổ chức nào, thể hiện thông qua tính minh bạch, sự phát triển mang tính toàn cầu và tính cởi mở của chúng. Trong báo cáo từ quỹ á16z, DAO quản lý tài sản trị giá hơn 10 tỷ USD, 3.6 triệu lượt vote và hơn 657 ngàn cử tri đề xuất. Qua các số liệu trên, sức ảnh hưởng của DAO là không hề nhỏ
3. Tổng kết
Qua những thông số báo cáo từ quỹ a16z, cho thấy crypto đang có tác động vào thế giới thực. Các ứng dụng web3 có ảnh hưởng như Goldfish cho phép doanh nghiệp vay tiền điện tử để hoạt động, Spruce cho phép người dùng quản lý thông tin cá nhân thay vì Google, Facebook, hay Helium với tầm nhìn phi tập trung trong ngành viễn thông và còn nhiều ứng dụng khác.
Ngoài ra, quỹ a16z còn thể hiện rõ các tiềm năng của từng mảnh ghép trong crypto. Thị trường vẫn còn nhiều tiềm năng để khai thác, báo cáo còn so sánh người dùng Internet và người sử dụng ví Ethereum, từ đó giai đoạn hiện tại (năm 2022) thuộc giai đoạn đầu của Web3.
Hy vọng bài viết phân tích về quỹ a16z sẽ hỗ trợ mọi người trong việc đầu tư, các thông tin với mục đích tham khảo không phải lời khuyên đầu tư.
