Phân tích mô hình hoạt động Opyn – Dẫn đầu thị trường Options trong Crypto

Thị trường Derivatives nói chung vẫn còn là một thị trường còn non trẻ trong thị trường DeFi. Bài viết này sẽ giúp anh em hiểu hơn về 1 dự án hàng đầu trong thị trường Option, một mảng quan trọng trong thị trường Derivatives, đó chính Opyn.

1. Thông tin cần biết về Opyn

Opyn là một Option Protocol đầu tiên trên thị trường. Dự án đã phát triển từ năm 2019, khi thị trường DeFi còn chưa bùng nổ.

Cuối năm 2020, Opyn đã cho ra mắt nền tảng Opyn v2, từ đó tập trung cải tiến những điều mới trong công nghệ, cũng như phát triển một hệ sinh thái lớn mạnh trên nó.

Từ đó, hoạt động giao dịch Option của Opyn đã phát triển mạnh, nhanh chóng vượt qua các đối thủ cạnh tranh khác trong ngành Option.

2. Mô hình hoạt động của Opyn

Là một DeFi Protocol hoạt động trong thị trường Options, mô hình của Opyn và các Option Protocol khác đơn giản chính là kết nối bên bán Option và bên mua Option, thay thế vai trò của các trung gian trong tài chính truyền thống.

Mỗi Protocol sẽ có cách để kết nối khác nhau, nhưng qua đó tạo ra sự khác biệt và những giá trị khác nhau cho người dùng. Anh em hiểu được các Protocol này hoạt động ra sao sẽ đánh giá được ưu nhược điểm của chúng, biết nên sử dụng loại nào, và nên đầu tư vào Protocol nào.

Cách liên kết giữa người bán và người mua của Opyn

Opyn là nền tảng cho phép anh em có thể là người bán hoặc người mua Option. Nền tảng sẽ liên kết giữa người bán và người mua bằng cách tạo ra 1 thị trường Orderbook tương tự như một sàn giao dịch CEX.

Thị trường Orderbook trên Opyn có 2 điểm đặc biệt:

• Cho phép đặt Limit Order: Giúp người dùng không phải chịu quá nhiều phí trượt giá, người dùng có thể đặt lệnh và chờ khớp.
• Có Market Maker: Những nhà tạo lập thị trường đến từ nhiều bên trong hệ sinh thái của Opyn giúp thanh khoản trên Opyn trở nên dồi dào.

Cách người bán bán Option trên Opyn

Opyn là nền tảng cho phép anh em có thể trở thành người bán Option (Option Writer), thay vì chỉ là người mua Option như ở sàn Binance.

Để bán Option trên Opyn, người bán cần thực hiện theo 4 cách như sau:

(1) Chọn hợp đồng Option muốn bán và đưa ra những chỉ số về giá, về thời gian, số lượng bán.

(2) Thêm tài sản thế chấp, tùy vào loại Option muốn bán mà người bán sẽ thêm tài sản thế chấp tương ứng. Ví dụ:

• Muốn bán Option Call thì cần phải thêm USDC làm thế chấp.
• Muốn bán Option Put thì cần phải thêm ETH/ BTC làm thế chấp.

(3) Cuối cùng, mint ra những oToken tương ứng với những vị thế Option mà người bán muốn bán. Những oTokens này sẽ được định giá khi vừa mint ra, và có thể giao dịch trên Opyn.

Cách người mua mua Option trên Opyn

Quy trình của người mua thì dễ hơn, bao gồm 4 bước như sau:

(1) Người mua chọn Options mong muốn và mua Options. Họ có thể chọn mua theo giá Market hoặc Limits, giao dịch sẽ diễn ra trên nền tảng 0x nên phí sẽ khá rẻ.

(2) Sau khi mua Options, người mua sẽ có 2 hướng,

• 1 là giao dịch khi cảm thấy đủ lời.
• 2 là nắm giữ đến đáo hạn Options.

(3) Vào thời điểm đáo hạn Options, Opyn sẽ dựa vào giá Oracle, xác định Options của bạn có lời hay không và sẽ tự động thanh toán, người mua sẽ không cần làm gì.

Tổng quan lại, nhìn chung về mô hình hoạt động chính của Opyn, Opyn đã thành công mang mô hình Option trong CeFi sang DeFi, giúp tăng trải nghiệm người dùng.

oTokens

Anh em có thể thấy trong mô hình trên, những việc thế chấp Option như Call Options, Put Option sẽ được Token hóa thành những oTokens như oETH, oBTC,…

Việc token hóa này mang lại nhiều ý nghĩa, về khi đó “vị thế” giao dịch của anh em đã trở thành 1 tài sản, mà trong Crypto, 1 tài sản và được định giá rõ ràng (thông qua thị trường Order book của Opyn) thì có thể làm rất nhiều thứ.

Đơn giản nhất, anh em có thể đi giao dịch dễ dàng mà không cần phải chờ đến ngày đáo hạn Option. Ngoài ra, anh em có thể cho vay, làm tài sản thế chấp,…

Opyn đang hiện thực hóa những ý tưởng đó để tối đa hóa nguồn vốn trên Opyn, mình sẽ nói rõ ở phần sau.

3. Những sự sáng tạo trong mô hình của Opyn

Options “vĩnh viễn” (Perpetual Options)

Anh em đã nghe tới hợp đồng tương lai vĩnh cửu (Perpetual Futures) nhưng anh em đã nghe tới hợp đồng Options vĩnh cửu chưa?

Thị trường Futures thời đầu cũng chỉ là những hợp đồng có kì hạn, tức là đến 1 ngày nào đó, cuối tháng hoặc cuối quý, các hợp đồng phải được tất toán với nhau, thuật ngữ chuyên ngành gọi là “cash settlement”. Vào ngày này, ai đang long phải short lại, ai đang short phải long lại, kết thúc ngày, tất cả hợp đồng sẽ đóng lại.

Thị trường Option hiện tại cũng vậy, hiện tại cũng sẽ có 1 ngày “cash settlement”, nhưng đôi lúc anh em lại muốn kéo dài thời gian “cash settlement” đó đi, vì lệnh Option của anh em đang lỗ, hoặc anh em không muốn phải canh thời gian, vừa hết thời hạn phải mở Options mới, khá phức tạp.

Điều này cũng tương tự việc anh em chơi Futures, chơi Futures Perpetual tất nhiên đem lại cảm giác tiện ích hơn so với chơi hợp đồng kì hạn.

⇒ Đó là nguyên nhân để Opyn phát triển Hợp đồng Option “vĩnh viễn” (Perpetual Option).

Mô hình hoạt động của Options vĩnh viễn sẽ diễn ra như sau:

(1) Đầu tiên, anh em sẽ thêm USDC vào 1 Vault.

(2) Khi vị thế của anh em đến kì đáo hạn, tiền trong Vault sẽ ngay lập tức tự động được dùng để mua Option của kì hạn tiếp theo.

Khi đó Option của anh em sẽ được kéo dài mãi mãi.

Tuy nhiên, mô hình này nhìn chung vẫn chưa “đủ hay”, vì trên thực tế vẫn còn nhiều khuyết điểm:

• Thanh khoản vẫn sẽ bị chia thành nhiều phần, chưa được tối ưu: Bởi vì thị trường vẫn hoạt động theo từng “Kỳ hạn”.
• Chịu sự tác động từ các Market Maker: Nếu như anh em nắm mãi 1 lệnh Call Option, Market Maker sẽ biết anh em sau khi đáo hạn vào cuối hợp đồng, sẽ ngay lập tức mua hợp đồng tiếp theo, Market Maker sẽ giảm giá vào cuối hợp đồng và đẩy giá ban đầu lên và anh em sẽ chịu thiệt.

Đó là lí do Opyn đang phát triển thêm 1 mô hình Option, gọi là “Everlasting Options” – 1 Perpetual Option thực sự, nơi người Call option (long) sẽ trả Funding fee cho người nắm Put Options (short), y hệ như cách mà thị trường Future Perpetual đang hoạt động.

Mô hình này đang hoàn thiện và mình sẽ cập nhật trong thời gian tới.

Thế chấp 1 phần (Partially Reserve)

Thị trường tài chính nói chung luôn hướng tới 1 điều đó là “Tối ưu hóa nguồn vốn” (Capital efficiency).

Trong tài chính truyền thống, anh em muốn vay thêm, thế chấp thêm thì thủ tục cũng khá phức tạp và xét duyệt nhiều lần.

Trong DeFi, có nhiều điều kiện để phát triển yếu tố này, khi mọi tài sản, vị thế của bạn đều được xác minh bằng những Token đại diện như LP tokens, cTokens, aToken, sToken,… Ngoài ra, tài sản của anh em cũng được xác minh rõ ràng trên Blockchain, vậy nên tính khả thi trong việc “Tối ưu hóa nguồn vốn” là dễ dàng hơn.

Opyn đang hướng tới điều này, và tính năng thế chấp một phần (Partially Reserve) là tính năng đầu tiên để tối ưu hóa nguồn vốn trên Opyn. Đặc biệt khi ở trên đây có nhiều Market Maker.

Cách hoạt động:

Opyn sẽ cho phép anh em thế chấp oTokens, hay nói cách khác là vị thế Options hiện tại của anh em để thực hiện 1 lệnh Options khác, có thể là mua hoặc bán Options.

Ví dụ minh họa: Đầu tiên, anh em đang sở hữu 1 Put Option có trị giá là $400.

Trong lúc nắm giữ Put Option, anh em lại muốn trở thành 1 Option Writer, muốn bán Option để kiếm thêm lợi nhuận. Lúc đó anh em có thể sử dụng Put Option trị giá $400 kia làm tài sản thế chấp, để mint ra 1 Put Option khác và bán ra thị trường.

⇒ Mô hình này giúp tối ưu hóa nguồn vốn của người dùng trên Opyn và rất phù hợp với Market Maker – những người vừa là người bán Options, vừa là người mua Options. Tính năng này sẽ giúp họ tiết kiệm nguồn vốn.

4. Hệ sinh thái lớn mạnh của Opyn

Nói về Opyn, mình khá bất ngờ khi tìm hiểu về hệ sinh thái này. Bởi dù chỉ là một dự án trong 1 thị trường ngách (Option) và chưa phát triển mấy, nhưng hệ sinh thái của Opyn rất lớn và điều này tác động tích cực đến dự án này.

Ở đây mình sẽ giới thiệu 3 trong số 10 dự án được xây dựng trên trên Opyn và hiện đang phát triển mạnh.

Ribbon

Ribbon Finance là một nền tảng quản lí tài sản, Ribbon Finance xây dựng những chiến lược bán Options trên Opyn, với mục tiêu đem về 1 nguồn Yield ổn định.

Trong thời gian qua, TVL trên Ribbon đã tăng rất nhanh, lên mức $100 M,

Ribbon Finance là một Option Writer, vậy nên TVL càng cao thì thanh khoản trên Opyn sẽ càng nhiều.

Anh em quan tâm đến thị trường Options, hay đơn giản là muốn kiếm 1 nguồn Yield khá ổn định có thể Stake tài sản trên Ribbon Finance.

APY hiện tại cho các loại tài sản:

• Stake USDC: 34%.
• Stake ETH: 18%.
• Stake WBTC: 29%.

StakeDao

Tương tự với Ribbon, StakeDAO cũng là một nền tảng đầu tư, tuy nhiên được phát triển bởi 1 cộng đồng thay vì 1 đội ngũ như Ribbon. Ngoài ra, StakeDAO cũng đang đầu tư ở nhiều lĩnh vực, và Opyn là một trong số đó.

TVL của StakeDAO cũng tăng mạnh trang tháng 7/2021.

Opyn cho biết họ đang hợp tác và hỗ trợ StakeDAO để phát triển những chiến lợi đầu tư trên Opyn.

Gamma Portal

Gamma Portal là 1 cải tiến mới góp phần đưa Opyn v1 lên Opyn v2.

Trong Opyn v1, các oTokens sẽ được trade trên các Pool trên Uniswap, tuy nhiên trong Opyn v2, đã có sự thay đổi trong cách thiết kế oTokens, vì vậy hiện các oTokens đã chuyển sang được trade trên nền tảng order book 0x.

Gamma Portal là dự án phát triển UI/UX để người dùng có thể giao dịch oTokens một cách dễ dàng. Ngoài ra, Gamma Portal còn phát triển một số tính năng khác như thị trường OTC cho oTokens, cho phép mint oTokens, thanh lí oTokens,… còn có hỗ trợ truy cập vào nhiều nền tảng khác trong hệ sinh thái Opyn.

Có thể nói, trong phân khúc Derivatives, hệ sinh thái của Opyn hiện là lớn mạnh nhất khi so với các đối thủ khác, hơn cả hệ sinh thái của Synthetix. Từng mảnh ghép trong hệ sinh thái đều đã đi vào hoạt động thành công và có tác động tích cực đến dự án Opyn.

5. Cách Opyn tạo ra doanh thu

Tình hình hoạt động hiện tại của Opyn

Trong thời gian từ 2/2021 đến nay, với những thay đổi từ Opyn v1 sang Opyn v2, cùng với việc mở rộng hệ sinh thái. Khối lượng giao dịch Option trên Opyn hiện đang tăng rất nhanh và đã vượt xa các đối thủ trong ngành như Hegic.

Điều đó cho thấy những đổi mới và các chiến lược của Opyn đang đi là đúng và phù hợp với nhu cầu của thị trường.

Doanh thu của Opyn

Là nền tảng Option phát triển từ năm 2019, trước cả khi thị trường DeFi phát triển, nhưng Opyn hiện vẫn chưa có Token và chưa có doanh thu.

Theo như những gì mình hỏi trong Discord của Opyn, doanh thu là một điều tất yếu và tất nhiên họ muốn có trong Protocol của mình trong tương lai, tuy nhiên hiện tại Opyn chưa nghĩ đến điều này, họ đang tập trung vào 2 thứ:

• Phát triển các sản phẩm hiện tại: Derivatives nói chung là các sản phẩm tăng hiệu quả sử dụng vốn và quản lí tài sản dễ dàng hơn, Opyn đang tập trung vào những tính năng này và muốn cải thiện hiệu suất sử dụng vốn trên Opyn lên cao nữa. Thế chấp 1 phần là 1 hướng đi đúng của Opyn, và họ sẽ còn ra mắt thêm nhiều sản phẩm về Options khác như Everlasting Options, Power Perpetual.
• Hỗ trợ các nền tảng đang xây dựng trên Opyn như Ribbon Finance, StakeDAO, GammaPortal, Opyth,…: Có rất nhiều đối tác và rất nhiều việc phải làm, ngoài ra thì chương trình Opyn Grants – Trao thưởng cho các dự án phát triển trên Opyn vẫn đang hoạt động và thu hút thêm nhiều nhà phát triển khác.

Một thông tin khác nữa vòng gọi vốn gần đây nhất của Opyn đã được dẫn đầu bởi Paradigm – một Quỹ đầu tư sở hữu đội ngũ nghiên cứu mạnh, đang hỗ trợ xây dựng những Primitive Protocol trên Ethereum như Uniswap, Lido,…

Các sản phẩm như Everlasting Options, Power Perpetual là ý tưởng nghiên cứu từ đội ngũ Paradigm, và Opyn đang hợp tác với họ để phát triển những sản phẩm này.

6. Tương lai của Opyn và thị trường Options

Theo ý kiến cá nhân của mình, Opyn chưa ra mắt Token – một công cụ để marketing và thúc đẩy sự phát triển của sản phẩm lên rất nhanh, là bởi vì thị trường Options và mảng Derivatives nhìn chung vẫn còn quá nhỏ.

Nếu so sánh TVL của mảng Option với toàn bộ thị trường DeFi thì tỷ lệ chưa đến 2%. Thị trường vẫn còn đang bị “dominate” bởi AMM và Lending Protocol.

Vậy nên trong thời gian này, Opyn vẫn đang tập trung xây dựng và phát triển nền tảng, chủ yếu là tối đa hóa dòng vốn trên Opyn, đồng thời mở rộng hệ sinh thái của mình.

Hiện Opyn đang làm khá tốt, và điều đó phản ánh ở thị phần Option của Opyn – đang là số 1 thị trường hiện tại. Vậy nên khi dòng vốn bắt đầu đổ vào Derivatives, mình tin Opyn chắc chắn sẽ là 1 trong những dự án đi đầu.

Tương lai sẽ có nhiều Option Protocol khác cạnh tranh với Opyn như Lyra, Thales của Synthetix, PsyOptions trên Solana,… Cuộc đua Options chắc chắn sẽ thú vị hơn khi mỗi bên sẽ có lợi thế cạnh tranh khác nhau.

7. Tổng kết

Tổng quan lại về mô hình hoạt động của Opyn, chúng ta có thể rút ra một số ý chính sau:

• Opyn là nền tảng Option đầu tiên trên thị trường và hiện đang phát triển rất nhanh.
• Opyn vượt lên và dẫn đầu trong ngành nhờ vào 2 điểm: đó là tính sáng tạo trong các sản phẩm và một hệ sinh thái lớn mạnh.
• Các mảnh ghép trên hệ sinh thái của Opyn đều đã đi vào hoạt động, tăng trưởng mạnh trong thời gian gần đây, qua đó tác động lớn đến sự triển của Opyn.
• Opyn hiện chưa có doanh thu và cũng chưa ra mắt token.
• Opyn hiện vẫn đang tập trung vào phát triển giá trị nội tại và hỗ trợ phát triển trong hệ sinh thái.

Trên đây là tổng quan về mô hình hoạt động của Opyn – dự án đang dẫn đầu trong mảng Option