Thông qua những động thái gần đây, chúng ta có thể thấy Polygon đang tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng blockchain, mở rộng khả năng scaling của blockchain. Trong khi đó, hệ sinh thái DeFi & NFT trên Polygon PoS Chain có xu hướng giảm rõ rệt.
1. Tổng quan tình hình phát triển của Polygon
Các cập nhật quan trọng trong hệ sinh thái Polygon PoS Chain
Polygon ID hoạt động trên mainnet
Polygon ID là một hệ thống nhận dạng blockchain-native, tập trung vào quyền riêng tư. Polygon ID có thể lập trình được để trao quyền cho mọi người và cho phép tạo ra các tương tác đáng tin cậy với các dịch vụ web3.
Polygon ID được xây dựng bằng cách sử dụng ZK Proof để người dùng có thể chứng thực thông tin mà không cần tiết lộ thông tin đó cho các bên trung gian Polygon ID cho phép người dùng kiểm soát hoàn toàn dữ liệu của họ.
Các nền tảng mà người dùng sử dụng kiểm tra bằng chứng về danh tính của người dùng nhưng các platform không bao giờ thấy những gì được sử dụng để tạo ra những bằng chứng đó.
Polygon ID hiện tại đã hoạt động trên mainnet. Mặc dù tiềm năng Tuy nhiên, sẽ còn khá lâu nữa chúng ta mới thấy những ứng dụng ban đầu của công nghệ này.
Tập trung R&D công nghệ Rollup
Thông qua quá trình mua lại và hợp nhất, Polygon đang cung cấp rất nhiều giải pháp liên quan đến các công nghệ mở rộng blockchain với trọng tâm là Rollup:
- Rollup: Polygon Avail, Polygon Zero, Polygon Nightfall, Polygon Miden, Polygon Hermez.
- Sidechain: Polygon Edge, Polygon PoS
Trong đó, các specific purpose rollup liên quan đến việc thanh toán như Polygon Hermez & Polygon Nightfall đã hoạt động trên mainnet. Tuy nhiên, các lớp ứng dụng tận dụng công nghệ của Hermez và Nightfall đang còn rất hạn chế.
Các general purpose rollup như Polygon Avail, Polygon Miden & Polygon Zero thì còn trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển. Thời gian ra mắt của các general purpose rollup có thể rơi vào tầm Q1/2023 – Q3/2023.
Đối với xu hướng app-chain, Polygon cũng theo trend khi cung cấp cho các nhà phát triển hai giải pháp phát triển là Polygon Supernets và Polygon Edge. Theo thông tin cung cấp từ Polygon, đã có hơn 20 dự án tham gia pháp phát triển app-chain trên cơ sở hạ tầng Polygon Supernets và Polygon Edge.
Tình trạng chung của Polygon PoS Chain
Trong Polygon PoS chain, Gas là đơn vị được sử dụng để đo lượng nỗ lực tính toán cần thiết để thực hiện các hành động cụ thể trên Polygon PoS Chain. Hoạt động đơn giản nhất là gửi một giao dịch từ địa chỉ ví A sang địa chỉ ví B tốn 21,000 gas, swap token từ địa chỉ ví X sang địa chỉ ví Y tốn 100,000 gas, các hoạt động phức tạp hơn sẽ tốn nhiều gas hơn để thực hiện.
Tuy nhiên, gas cost không cho biết chúng ta phải trả bao nhiêu cho một giao dịch cụ thể. Để tính phí giao dịch cho một hoạt động cụ thể trên PoS Chain, chúng ta phải nhân gas cost với gas price (gas cost * gas price).
Thoạt nhìn, total gas fee (đo bằng MATIC) mà người dùng trả cho network có xu hướng tăng từ đầu năm 2022. Tuy nhiên, chúng ta cần xem xét hai thành phần cấu thành nó là tổng số gas người dùng sử dụng và giá gas trung bình người dùng đã trả qua từng giai đoạn.
Q1/2022, gas price trung bình người dùng phải trả dao động trong khoảng 60 – 90 Gwei (ô màu xanh). Trong Q2/2022, gas price trung bình người dùng phải trả dao động trong khoảng 120 – 180 Gwei (ô màu đỏ). Hình dưới do thấy cho giá gas trung bình người dùng trả cho mạng lưới trong Q2/2022 đã tăng gần 100% khi so với Q1/2022.
Bên cạnh đó, tổng số gas đã sử dụng trong Q2/2022 tương tự như Q1/2022, không có sự chênh lệch nhiều. Điều này phần nào phản ảnh nhu cầu hoạt động on-chain đã có sự suy giảm.
Bên cạnh đó, số lượng giao dịch hàng ngày (daily transaction) trên Polygon PoS chain trong Q2/2022 có sự giảm sút rõ rệt khi so với Q1/2022. Vì vậy, sự gia tăng của revenue không phải do sự gia tăng từ các hoạt động on-chain, nó chủ yếu đến từ sự gia tăng gas price.
Tổng quan, hoạt động on-chain trên Polygon PoS Chain có xu hướng xu giảm từ cuối năm 2021 đến nay và chưa có các dấu hiệu cho thấy xu hướng này sẽ chấm dứt trong ngắn hạn.
2. Tình hình DeFi & NFT trên Polygon PoS Chain
Các nhóm dự án trọng tâm trong hệ sinh thái DeFi & NFT trên Polygon PoS Chain có sự sụt giảm lớn trong kết quả hoạt động.
DEX trên Polygon PoS chững lại, Uniswap chiếm phần lớn thị phần
Nếu trong Q1/2022, total trading volume mỗi tuần giao động từ 1 – 1.4 tỷ USD thì trong Q2, total trading volume mỗi tuần giảm còn 0.5 – 1 tỷ USD.
Trong đó, hai AMM là Uniswap và Quickswap chiếm hơn 93% thị phần DEX trên Polygon PoS Chain. Trong đó, Uniswap chiếm hơn 70% thị phần, Quickswap chiếm tầm 21%.
Nhìn từ đầu năm 2022, thị phần DEX có sự dịch chuyển lớn từ Sushiswap và Quickswap sang Uniswap.
Đáng chú ý, TVL của Uniswap chỉ tầm 70 triệu USD, thấp hơn 5 lần khi so Quickswap nhưng khối lượng giao dịch trung bình của Uniswap gấp 3 lần Quickswap. Điều này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn rất cao của Uniswap v3 khi so sánh với các model AMM hiện tại.
Tổng quan, category DEX trên Polygon PoS Chain không có nhiều đổi mới. Kết quả hoạt động giảm sút khi tổng khối lượng giao dịch trên các DEX của Polygon PoS Chain có xu hướng giảm từ đầu năm 2022, phần lớn thị phần (trading volume) hiện tại tập trung trên hai AMM chính là Uniswap và Quickswap.
Lending & borrowing giảm mạnh nhất do hết phần thưởng bổ sung
Lending & borrowing có hai nhóm dự án lớn:
- Lending protocol: Cho phép người dùng cho vay đi vay có lãi suất.
- CDP protocol: Thế chấp crypto assets, tạo vị thế nợ và mint stablecoin.
Trong các dự án lending protocol, Aave là dự án lớn nhất về TVL. Hiện tại, Aave có hai market trên Polygon PoS chain là Aave v3 và Aave v2. Trong đó, Aave v3 là phiên bản nâng cấp của Aave v2.
Hiện tại, total TVL của Aave trên Polygon tầm 500 triệu USD, giảm 75% khi so với ATH vào Q3/2021. Có hai nguyên nhân chính cho sự sụt giảm trên:
- Đầu tiên, phần thương bổ sung (MATIC token) từ chương trình “DeFi For All” của Polygon dành cho Aave đã kết thúc. Nhu cầu đi vay không cao nên dẫn tới lãi suất cho người vay rất thấp không đủ hấp dẫn người dùng.
- Thứ hai, ảnh hưởng tiêu cực từ thị trường chung (vĩ mô xấu, nhiều tổ chức CeFi sụp đổ, thị trường crypto giảm mạnh).
Trên Polygon PoS Chain, Qi DAO là dự án duy nhất hoạt động trong lĩnh vực CDP. Xét về TVL và tổng dư nợ, tỷ trọng của Qi DAO khá nhỏ khi so sánh với các lending protocol như Aave Polygon.
Trong đợt sụt giảm vào cuối Q2.2022. Nhóm dự án CDP protocol có mức sụt giảm lớn nhóm Lending Protocol cả về tổng dư nợ và TVL. Phần lớn vị thế nợ đã bị thanh lý do sự sụt giảm mạnh của MATIC và các tài sản thế chấp khác, điều này dẫn tới sự kiện “big drop” của MAI supply và TVL của Qi DAO.
- Tổng dư nợ giảm hơn 85%.
- Total TVL giảm 80%.
NFT Marketplace hoạt động kém
Opensea được xem là NFT marketplace chính trên Polygon PoS Chain. Sự phát triển của nó phản ánh “sức khỏe” của nhóm dự án Gaming & NFT PFP, Collectibles Polygon PoS Chain.
Khối lượng giao dịch và số lượng địa ví hoạt động cho thấy Thị trường NFT đã trải qua một đợt sụt giảm mạnh sau khi thị trường crypto giảm mạnh vào tháng 6. Nhìn xa hơn, xu hướng giảm đã bắt đầu từ đầu năm 2022, khối lượng giao dịch hàng tháng, khối lượng giao dịch hàng ngày, số lượng ví hoạt động giảm đều qua mỗi tháng.
Tổng quan, mặc dù số lượng dự án liên quan NFT trên Polygon không ít nhưng chất lượng chúng khá thấp.
3. Tổng kết
Động thái tập trung vào cơ sở hạ tầng blockchain thay vì lớp ứng dụng có vẻ là cách tiếp cận khá thông minh của Polygon trong bối cảnh hiện tại. Tuy nhiên, hạn chế của hướng tiếp cận này là đòi hỏi rất nhiều thời gian để xây dựng.
