Arbitrum là một giao thức triển khai công nghệ Optimistic Rollup để tạo ra một môi trường hoàn toàn tương thích máy ảo Ethereum (EVM), cung cấp trải nghiệm người dùng nhanh hơn và rẻ hơn so với mạng chính của Ethereum.
Gần đây công ty đứng sau Arbitrum – Offchain Labs đã ra mắt chuỗi Arbitrum Nova được xây dựng dựa trên công nghệ AnyTrust. Vậy Arbitrum Nova là gì? Nó khác gì so với Arbitrum Nitro (bản nâng cấp của Arbitrum One)? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé.
1. Arbitrum Nova là gì?
Arbitrum Nova được xây dựng dựa trên công nghệ Arbitrum AnyTrust, một công nghệ mới do Offchain Labs phát triển nhằm mục đích giảm phí, tăng tốc giao dịch và giảm bớt các mối lo ngại về bảo mật. Chuỗi AnyTrust là một giải pháp thay thế tập trung hơn cho Optimistic Rollup.
Với sự ra đời của Arbitrum Nova, hiện Arbitrum có hai chuỗi riêng biệt đang hoạt động trực tiếp trên mạng chính. Trong đó Arbitrum Nova dựa trên công nghệ Arbitrum AnyTrust được thiết kế để sử dụng cho các ứng dụng social và game, còn Arbitrum One dựa trên công nghệ Arbitrum Rollup sẽ tiếp tục sử dụng cho các dự án NFT và DeFi.
2. AnyTrust là gì?
AnyTrust là một biến thể của công nghệ Arbitrum Nitro giúp giảm chi phí bằng cách chấp nhận một giả định tin cậy nhẹ.
Trước tiên nói về Arbitrum Nitro (bản nâng cấp của Arbitrum One), một bản rollup cung cấp quyền truy cập dữ liệu bằng cách đăng dữ liệu (ở dạng nén, theo lô) trên L1 Ethereum dưới dạng calldata, đây cũng là bước tốn phí gas nhất của Arbitrum. Tất cả các Node bao gồm cả Validator (người xác minh và đặt cược cho kết quả đúng đắn của mình) có quyền truy cập vào dữ liệu của mọi giao dịch L2 trong inbox của chuỗi Arbitrum.
Thay vì lưu dữ liệu trên L1, AnyTrust dựa vào Ủy ban dữ liệu khả dụng bên ngoài (Ủy ban dữ liệu khả dụng: Data Availability Committee – DAC) để lưu trữ dữ liệu và cung cấp dữ liệu theo yêu cầu.
DAC có N thành viên, trong đó AnyTrust giả định có ít nhất 02 thành viên trung thực. Điều này có nghĩa là nếu N-1 thành viên của DAC hứa cung cấp quyền truy cập vào một số dữ liệu, thì ít nhất một trong các bên hứa hẹn phải trung thực, đảm bảo rằng dữ liệu sẽ có sẵn để giao thức rollup có thể hoạt động chính xác.
Điều gì sẽ xảy ra khi DAC không ký bất cứ gì? hoặc một loạt thành viên DAC sụp đổ hoặc từ chối hợp tác? Khi đó chuỗi lại hoạt động như bản rollup tiêu chuẩn, tức dữ liệu lại được gửi lên L1, cho đến khi DAC hoạt động bình thường trở lại, chuỗi sẽ lại chuyển trở lại AnyTrust.
Hiện nay đã có một số thành viên DAC uy tín như: Consensys, FTX, Google Cloud, Offchain Labs, P2P, Quicknode, Reddit. Theo thời gian số lượng thành viên DAC sẽ tiếp tục tăng lên.
3. Các tính năng của Arbitrum Nova
Bảo mật cao
Nova cho phép phí giao dịch cực thấp thông qua một mô hình bảo mật mới dựa vào Ủy ban sẵn sàng dữ liệu (DAC).
- Sequencer nén các giao dịch và tạo lô.
- Sau đó, sequencer gửi dữ liệu đến DAC và yêu cầu Chứng chỉ dữ liệu sẵn có (DA Cert).
- Tiếp theo, sequencer nhận DA Cert và đăng nó lên Ethereum, đảm bảo sự chắc chắn về tính khả dụng của dữ liệu.
- Nova có thể trở lại Arbitrum Rollup thông thường khi DAC không hoạt động đúng cách.
Tối ưu hóa khả năng mở rộng
Được thiết kế cho khối lượng giao dịch cao, Nova hỗ trợ mạnh mẽ các ứng dụng social và game, hay bất kỳ dApp nào trên blockchain.
- Chi phí giao dịch cực thấp.
- Giao dịch nhanh chóng với thời gian tạo khối nhanh chóng.
- Khả năng tương tác với L1.
Hỗ trợ bởi Arbitrum
Nova được xây dựng bằng Công nghệ AnyTrust và xây dựng trên nền Nitro của Arbitrum, cung cấp tốc độ, bảo mật hàng đầu trong ngành và khả năng tương thích với Ethereum.
4. Arbitrum Nova khác gì với Arbitrum Nitro (One)?
Arbitrum Nitro là bản nâng cấp của Arbitrum One, phần lớn bản nâng cấp Nitro có dạng một Prover mới, có thể xử lý các bằng chứng gian lận bằng cách sử dụng mã WebAssembly. Ngoài ra Nitro cũng giúp nén dữ liệu giao dịch được gửi về L1. Chính nhờ những cải tiến đó mà Nitro tăng thông lượng giao dịch, giảm phí và cung cấp trải nghiệm tốt hơn cho các Devs xây dựng ứng dụng.
Khi Arbitrum One chuyển sang Nitro, cả hai chuỗi sẽ có trải nghiệm giống hệt nhau, bởi công nghệ AnyTrust được triển khai trên Nitro, Nova cũng được xây dựng dựa trên nền tảng Nitro.
Sự khác biệt lớn nhất là Arbitrum Nitro luôn đặt tất cả dữ liệu giao dịch trên Ethereum, trong khi Nova sử dụng Ủy ban dữ liệu sẵn có DAC. Bằng cách này, Nova đạt được mức tiết kiệm chi phí đáng kể bằng cách gửi dữ liệu trước tiên cho DAC, chỉ trong trường hợp DAC không thực hiện được công việc của mình thì Nova mới quay lại việc đưa dữ liệu lên chuỗi Ethereum. Cụ thể về sự khác nhau trong cách thức hoạt động như sau:
- Thay vì Sequencer tạo lô và gửi tất cả calldata lên L1, Nova chia sẻ dữ liệu cho DAC. DAC lưu trữ và tạo chứng chỉ cho các lô dữ liệu (DACert) với kích thước nhỏ, chỉ DACert này được gửi lên L1.
- Sử dụng DAC giúp giảm chi phí gửi dữ liệu lên L1 nên các giao dịch trên Nova sẽ có phí giao dịch thấp hơn đáng kể so với Arbitrum Nitro.
5. Tổng kết
Arbitrum Nova dựa trên công nghệ Arbitrum AnyTrust nhằm mục đích giảm phí, tăng tốc giao dịch và giảm bớt các mối lo ngại về bảo mật, nó rất phù hơp cho các ứng dụng social và game. Còn Arbitrum Nitro dựa trên công nghệ Arbitrum Rollup và có nhiều cải tiến mới so với Arbitrum One, sẽ tiếp tục sử dụng cho các dự án NFT và DeFi.
