Bản nâng cấp Bruno version 1.1.5 ra mắt vào ngày 30/11/2021 là bản hard fork bắt đầu áp dụng cơ chế BEP-95. Vậy BEP-95 là gì và tại sao ra đời vào khoảng thời gian này, cơ chế này sẽ mang lại điều gì cho hệ sinh thái Binance trong tương lai. Anh em cùng mình tìm hiểu nhé.
1. BEP-95 là gì?
BEP-95 (Binance Evolution Proposal – 95) là một đề xuất mới trong thời gian gần đây của Binance về cơ chế burning thời gian thực. Có thể hiểu đơn giản là lượng BNB được dùng để trả phí gas sẽ được burn để loại bỏ khỏi nguồn cung. Việc đốt BNB phí gas sẽ đẩy nhanh quá trình đốt BNB, làm cho giá trị nội tại của BNB sẽ tốt hơn trong cuộc chơi dài hạn
Trước đó, trong kế hoạch mỗi quý, BNB Chain đã trích 20% lợi nhuận để mua lại và đốt vĩnh viễn BNB cho tới khi nguồn cung trên thị trường của BNB còn khoảng 100 triệu token.
Tuy nhiên cơ chế này vẫn sẽ tiếp tục đốt BNB trong mỗi giao dịch dù cho target trên đã đạt.
2. Cơ chế hoạt động của BEP-95
Mạng lưới sẽ tự động thực hiện burn BNB trên phí gas của mỗi block hoàn thành bằng cách thu thập và gửi đến 2 smart contract khác nhau:
- System Reward Contract: 1/16 của phí gas mỗi giao dịch sẽ được chuyển vào smart contract này cho đến đạt đến tối đa 100BNB. Những đồng BNB này sẽ được dùng để hỗ trợ cho các gói hoạt động cross-chain sắp tới.
- ValidatorSet Contract: Phần còn lại (15/16 phí gas của giao dịch) sẽ được chuyển vào đây và chia cho các delegators và validators trong BNB Chain. Trong contract này có 1 thông số burnRatio, để mỗi khi block được hoàn thành, giải thuật tự động thực hiện một phép tính đơn giản cho số BNB cần đốt = burnRatio * phí gas (ban đầu burnRatio được set khoảng 10%, con số này có thể thay đổi thông qua đề xuất và voting của các BNB Chain Validators).
Ví dụ: Mình cho phí gas của giao dịch mình thực hiện là 0.01 BNB:
- 1/16 * 0.01 = 0.000625 BNB sẽ được chuyển tới System Reward Contract.
- 15/16 * 0.01 = 0.009375 BNB chuyển vào ValidatorSet Contract.
- 10% của 0.009375 = 0.0009375 sẽ bị đốt.
- Phần còn lại trao cho delegators và validators.
Theo DeFi Llama, BNB Chain đang là blockchain có giá trị khóa lại (TVL) cao thứ hai ngành tiền mã hóa ở mức 18,8 tỷ USD, song vẫn bị “gã khổng lồ” Ethereum bỏ xa với mức TVL lên đến 177,3 tỷ USD (cập nhật ngày 1/12/2021).
Ngày 5/8/2021, đề xuất EIP-1559 của hệ sinh thái Ethereum giống với BEP-95, cũng là cơ chế burning ETH để hỗ trợ cho việc triển khai smart contract theo cơ chế PoS (Proof of Stake), lượng ETH được dùng để trả phí gas sẽ được burn để loại bỏ khỏi nguồn cung. Sau EIP-1559, ETH đã xảy ra:
- Tác động tích cực rõ ràng nhất của EIP-1559 là xu hướng tăng giá của ETH. Chưa đầy 24 giờ sau khi thực hiện nâng cấp, giá của ETH đã tăng lên mức cao mới và có khối lượng giao dịch nhiều hơn Bitcoin.
- Giảm sự chậm trễ trong xác nhận giao dịch.
- Cải thiện trải nghiệm người dùng bằng cách tự động hóa hệ thống đặt giá. Có thể ước tính Gas price cho các giao dịch, tránh người dùng trả quá nhiều → Tuy nhiên giá gas vẫn còn khá cao trong những lúc cao điểm nên giải pháp chưa thật sự giải quyết được.
- Vị thế của thợ đào trong mạng lưới của Ethereum ngày càng yếu đi. Bởi vì lợi nhuận khai thác thấp hơn việc staking ETH, khiến một số thợ đào sẽ dừng khai thác ETH, điều này có thể gây ảnh hưởng nhẹ đến bảo mật mạng lưới trong thời gian ngắn.
Hay nếu so sánh với Bitcoin, tổng cung tối đa cố định của Bitcoin là 21 triệu token, trong đấy 90% của toàn bộ nguồn cung đã được khai thác và sử dụng. Tuy nhiên, con số thực tế chắc chắn còn ít hơn vì nhiều lý do khách quan khác nhau khiến cho BTC ngày càng khan hiếm trên thị trường.
Vì thế, nhiều người cho rằng BTC được ví như “vàng kỹ thuật số” khi mà ai ai từ các tổ chức lớn đến các cá nhân đầu tư nhỏ lẻ cũng muốn sở hữu. BNB vừa có tính lưu trữ giá trị như BTC lại vừa có tính sử dụng cao trong hệ sinh thái Binance đang xây dựng. Binance đã và đang tạo ra rất nhiều dự án phát triển mới, dẫn dắt xu hướng của cả thị trường crypto.
Vậy với đề xuất BEP-95, phải chăng CZ vừa giảm nguồn cung và muốn biến BNB thành vàng kỹ thuật số thế hệ thứ 2 trong vài năm tới?
4. Tác động của BEP-95 lên hệ sinh thái Binance
BNB Allocation
Vào tháng 7 năm 2017, tổng lượng tối đa BNB được qui định là 200 triệu BNB, với 80 triệu BNB được phân bố cho team phát triển (theo thông báo của Binance thì số lượng này vẫn được lock tới bây giờ), 20 triệu cho các angel investors, còn lại 100 triệu sử dụng trong cộng đồng.
Theo quy luật cung – cầu trong kinh tế, để cho giá trị nội tại của một vật tăng lên thì ta có một số cách sau:
- Giữ nguyên cầu nhưng giảm cung.
- Giữ nguyên cung nhưng tăng cầu.
- Vừa giảm cung, vừa tăng cầu.
CZ đang áp dụng chiến thuật số (3):
- Vừa giảm cung, BNB bị đốt thông qua cơ chế đốt hằng quý kết hợp với BEP-95 vừa ra mắt.
- Vừa tăng cầu, tạo ra trò chơi để users mua BNB tham gia các dự án của hệ BNB Chain .
Hai sự kết hợp lại khiến cho giá trị nội tại của BNB ngày càng cao.
Giảm cung (BEP-95)
Sau 17 lần burn mỗi quý nếu tính tới tháng 10/2021, tổng số BNB đã giảm đi xấp xỉ khoảng 34 triệu tokens tương ứng với trị giá 2,22 tỷ đô. Hiện tại tổng số BNB trên thị trường còn lại khoảng 166,081,148 BNB.
Dự phóng:
- Giả sử mình tính trung bình cho 3 lần burn gần nhất (15 đến 17), thì mỗi quý trung bình sẽ đốt khoảng 1,245,000 BNB.
- Nếu xem các quý tới, tốc độ phát triển của BNB Chain như hiện tại và không có đề xuất BEP-95, để số hiện tại BNB hiện tại 166 triệu xuống như con số Binance mong muốn là 100 triệu token thì cần mất đâu đó khoảng: 66,000,000 / 1,245,000 = 53 lần burn ~ 53 quý ~ 17 năm nữa. Một con số quá lâu trong thị trường phát triển nhanh như tiền điện tử.
Tuy nhiên nếu nhìn vào số liệu thực tế:
- Qua 2 biểu đồ trên, có thể thấy BNB Chain trở thành một trong những blockchain hoạt động tích cực nhất, với số lượng địa chỉ hoạt động hàng ngày luôn dao động với từ mức 1.5 cho đến 2 triệu tài khoản và với mức cao nhất là 16 triệu giao dịch được xử lý trong 24 giờ (ATH từ ngày 25 tháng 11).
- Mặc dù số lượng ví hoạt động tích cực mỗi ngày có đi ngang, nhưng số lượng giao dịch (transaction) hằng ngày vẫn đang tăng đều. Chứng tỏ người dùng đang thật sự trải nghiệm các dịch vụ bên trong của hệ sinh thái Binance.
- Cùng lúc đó, ra mắt cơ chế BEP-95, lượng giao dịch mỗi ngày tăng, số lượng BNB đốt mỗi giao dịch sẽ càng tăng, thì thời gian để lượng cung BNB trên thị trường càng mau về 100 triệu token như dự án mong muốn. Khi ấy:
- Team Binance nắm giữ 80 triệu BNB, trong cộng đồng 20 triệu BNB (ngang với số lượng BTC 21 triệu). BNB trở nên khan hiếm
- Binance chưa có thời gian cụ thể để kết thúc BEF-95, tức cơ chế đốt BNB mỗi giao dịch vẫn sẽ duy trì mặc dù số lượng BNB trên thị trường đã đạt 100 triệu. Tức là càng khan hiếm hơn nữa
Tăng cầu (Use-case)
Binance đang dần lấn sân sang mọi lĩnh vực của các cộng đồng có số lượng thành viên trên toàn thế giới đến từ mọi quốc tịch, màu da, địa vị, giai cấp.
- Nếu anh em đam mê nghệ thuật, anh em muốn các tác phẩm sáng tạo của mình được trình diễn ở toàn thế giới cũng như mang lại một phần thu nhập, mời các anh em đến với NFT Marketplace của Binance.
- Nếu anh em đam mê game, mời anh em đến với các token GameFi cùng những trò chơi được xây dựng trên blockchain BNB Chain .
- Nếu anh em là một người hâm mộ thể thao cuồng nhiệt, chẳng hạn bóng đá, mời anh em tham gia với đội của bạn thông qua Fan Tokens. Nơi anh em được hỗ trợ, được đóng góp bầu chọn các sự kiện và còn được sở hữu các đồ vật hiếm của đội bạn yêu thích.
- Nếu anh em hâm mộ những nghệ sĩ lớn / người nổi tiếng và mong muốn được sở hữu một món đồ độc quyền liên quan đến thần tượng của mình. Chắc hẳn anh em không thể bỏ qua Feature market của Binance
Có thể thấy khía cạnh mà Binance đang nhắm tới đều là những sở thích chung của hầu hết mọi người trên thế giới như nghệ thuật (âm nhạc, phim ảnh, hội họa,…), thể thao (bóng đá, bóng rổ, đua xe F1,…), giải trí (game,…),…
Binance đang tự tạo ra tập khách hàng tương lai cho chính mình, user base càng lớn thì làm việc sẽ trở nên dễ dàng hơn. Điều này thể hiện rõ nhất qua biểu đồ sau:
Thêm vào đấy, tất cả cuộc chơi của Binance dù ít hay nhiều, anh em đều cần nắm 1 lượng BNB cố định trong ví. Vì thế, Binance đang thật sự kiểm soát cuộc chơi của chính mình khi đang thực hiện song song các chiến thuật giảm cung – tăng cầu một cách mượt mà.
Dự phóng về BEP-95
Binance đang cố gắng nâng tầm phủ sóng của mình và đồng BNB lên mọi cộng đồng trên thế giới. Để khi nhắc đến crypto, mọi người cũng sẽ nghĩ đến BNB thay vì chỉ duy nhất nghĩ đến BTC và ETH như trước 2017.
Mình nghĩ Binance cũng sẽ không dừng lại ở đó mà sẽ ngày càng lấn sân quảng bá đến nhiều cộng đồng mà chúng ta chưa nghĩ đến, có thể như cộng đồng truyện tranh, cộng đồng ẩm thực,… Càng nhiều use case cần BNB, càng nhiều người mua BNB dẫn tới càng nhiều transaction được diễn ra.
Vì vậy:
- Sự xuất hiện BEP-95 như một điều hiển nhiên nhằm khiến cho tokenomics của BNB càng sôi động hơn (BNB được đốt nhanh và trở nên khan hiếm trong thời gian vài năm tới).
- Đối với validator của BNB Chain , lượng tiền họ nhận về mỗi khi xác minh giao dịch sẽ ít đi, tuy nhiên nếu nhìn dài hạn đây là một cuộc chơi tốt khi mà BNB tăng giá.
- Với các nhà đầu tư giá trị, BNB vừa có tính ứng dụng cao vừa khan hiếm như BTC thì việc hold BNB giống như việc nắm giữ một tài sản an toàn có tính thanh khoản cao vậy.
- Còn đối với cả hệ sinh thái Binance, có thể ví BEP-95 như một “động cơ” mà CZ đang lấp lên “con tàu” Binance đã phát triển quá khổng lồ của mình, nhằm thúc đẩy của hệ sinh thái đi tới một miền đất mới. Và có thể miền đất mới mà CZ đang hướng tới là Binanceverse chăng???
- Ngoài lề một tý, mình nghĩ vũ trụ Binanceverse – sẽ là nền tảng của các nền tảng, giúp các builder phát triển công ty của họ trong blockchain BNB Chain, với đồng tiền chính là BNB. Ở bài viết gần nhất, Binance ngầm ra chỉ dẫn rằng có thể chìa khóa để vào vũ trụ metaverse đấy là có thể 1 NFT trên blockchain BNB Chain
5. Tổng kết
Với giải pháp BEP-95 bên cạnh các chương trình khác của Binance, anh em có nghĩ rằng đây là động lực giúp BNB chuẩn bị “to the moon” trong tương lai?
